STATUTORY FORUM

ანგარიში

CG-FORUM(2021)01-02final
2021 წლის 12 თებერვალი

ახალგაზრდულისაქმიანობა: ადგილობრივდა რეგიონულხელისუფალთა როლი

მიმდინარესაქმეთა კომიტეტი

მომხსენებლები[1]:          ილსურ მეტშინ, რუსეთის ფედერაცია(L, ILDG)

                                                თომასანდერსონ, შვედეთი(R, ILDG)

რეზოლუცია463 (2021). 2

რეკომენდაცია 450 (2021). 4

განმარტებითი მემორანდუმი. 5

რეზიუმე

წინამდებარეანგარიშში განხილულიაწევრ სახელმწიფოებშიახალგაზრდული საქმიანობისმნიშვნელობა დაწარმოდგენილია საუკეთესოპრაქტიკის მაგალითებიადგილობრივ დარეგიონულ დონეზეახალგაზრდული საქმიანობისმხარდაჭერასთან დაკავშირებით. ანგარიში ხაზსუსვამს, რომახალგაზრდები სახელმწიფოხელისუფლების ფასეულიდა ლეგიტიმურიპარტნიორები არიანდა განსაკუთრებულყურადღებას ამახვილებსახალგაზრდულ საქმიანობაშიინვესტირებაზე, რადგანაღნიშნული უფროინკლუზიური დადემოკრატიული საზოგადოებისშექმნას უწყობსხელს.


მიზანშეწონილია, რომ ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლების ორგანოებმაშექმნან დაგანახორციელონ ინოვაციურიახალგაზრდული პოლიტიკადა ჩაერთონდიალოგში ახალგაზრდებთან, ერთმანეთს გაუზიარონსაუკეთესო პრაქტიკისმაგალითები შესაბამისიეროვნული/რეგიონულიასოციაციების საშუალებითდა, ასევე, დიალოგში ჩაერთონახალგაზრდულ ინიციატივებთანდა სხვადაინტერესებულ მხარეებთან, ახალგაზრდული პოლიტიკისგაუმჯობესებისა დაახალგაზრდული მუშაკებისათვისუწყვეტი კომპეტენციებისგანვითარების უზრუნველყოფისმიზნით. მიზანშეწონილია, რომ ადგილობრივმადა რეგიონულმაპოლიტიკოსებმა დაამ პოლიტიკოსთაადმინისტრაციებმა შეასრულონწამყვანი როლიკონტაქტების განვითარებაშიდა ახალგაზრდულისაქმიანობისთვის სივრცეებისშემქმნასა დამასში საკმარისირესურსების ინვესტირებაში. ანგარიშში წარმოდგენილიასხვადასხვა სახელმძღვანელოინსტრუქციები ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლების ორგანოებისათვის, რომელთა მიზანიახელისუფლების ყველადონეზე ახალგაზრდულისაქმიანობის კოორდინაციისგაუმჯობესება.

ანგარიშში, ასევე, წარმოდგენილიარეკომენდაციები ცენტრალურისახელისუფლებო ორგანოებისათვის, რომლის თანახმადაცმიზანეწონილია, რომ მათადგილობრივი დარეგიონული ხელისუფლებისორგანოებს მუდმივადმხარი დაუჭირონმხარი ახალგაზრდულისაქმიანობის დოკუმენტირებისადა შეფასებისთვისონკრეტული ინსტრუმენტებისშექმნაში.


რეზოლუცია463 (2021)[2]

1. ევროპისსაბჭო ახალგაზრდებსცვლილებების ძლიერინიციატორებად მიიჩნევსდა თვლის, რომ ახალგაზრდულსაქმიანობას ამსფეროში მნიშვნელოვანიწვლილი შეაქვს. ფორმალურ განათლებასთანდა სოციალურსერვისებთან შედარებით, ახალგაზრდული საქმიანობაშედარებით მცირე, მაგრამ არანაკლებმნიშვნელოვანი სექტორია, ვინაიდან იგიგავლენას ახდენსახალგაზრდებზე, როდესაცისინი ერთვებიანმონაწილეობით პროცესშიდა ახდენენმათი უფლებებისადა შესაძლებლობებისშესახებ ინფორმაციისმოძიებას

2. ახალგაზრდები, რომლებიც წარმოადგენენროგორც საზოგადოებისკეთილდღეობის ინდიკატორებს, ისე ცვლილებებისმთავარ მამოძრავებელძალას, სრულფასოვანმოქალაქეებად უნდაიქნან აღიარებულები, რომელთაც წვლილიშეაქვთ ევროპულისაზოგადოებების ფორმირებაში. საჭიროა ძალისხმევისგაწევა მათმხარდასაჭერად, ინოვაციურიახალგაზრდული პოლიტიკისმიმართულებებისდა ახალიიდეების განვითარებისადა განხორციელებისგზით, რათახალგაზრდული საქმიანობაიყოს  ინდივიდუალურსაჭიროებებთან დაადგილობრივ ონტექსტთანადაპტირებადი.

3. ევროპისსაბჭოს მინისტრთაკომიტეტმა შეიმუშავარეკომენდაცია წევრისახელმწიფოების მიმართ, ახალგაზრდული საქმიანობისშესახებ (CM/Rec(2017)4), აღნიშნულ თემაზემომზადებულ საბაზისოპოლიტიკის დოკუმენტში, რომელშიც ხაზგასმულიაახალგაზრდული საქმიანობისპოზიტიური გავლენადა ცენტრალურიროლი სოციალურიექსკლუზიის პრევენციისადა მასზერეაგირების დადემოკრატიისა დაადამიანის უფლებებისღირებულებების ხელშეწყობისკუთხით.

4. ამასთან, ახალგაზრდული საქმიანობაევროპის საბჭოსახალგაზრდული სექტორისსტრატეგიის 2030 (CM/Resolution(2020)2) ერთ-ერთპრიორიტეტულ მიმართულებასწარმოადგენს. კერძოდ, სტრატეგია განსაკუთრებულყურადღებას ამახვილებსახალგაზრდული საქმიანობისპოლიტიკისდა პრაქტიკისგანმტკიცებაზე, აღიარებასადა ხელშეწყობაზე, რაც უნდაგანხორციელდეს ახალგაზრდულიპოლიტიკის ჩარჩოშიახალგაზრდული საქმიანობისგათვალისწინებით, კერძოდ, ევროპული ახალგაზრდულისაქმიანობის დღისწესრიგისა დამისი ევროკავშირთანმჭიდრო თანამშრომლობისსაფუძველზე განხორციელებით.

5. ევროპისსაბჭოს მიერდადგენილ მიზნებთან ერთად დაევროპის საბჭოსახალგაზრდული სექტორისსაქმიანობიდან მიღებულშთაგონებაზე დაყრდნობით, ადგილობრივ დარეგიონულ ხელისუფალთაკონგრესი (შემდგომში, „კონგრესი“) დიდიხანია ხაზსუსვამს ახალგაზრდებისგაძლიერების მნიშვნელობასადა ახალგაზრდულისამუშაოს განხორციელებისგადაუდებლობას, ვინაიდანიგი უფრომეტად ინკლუზიურიდა დემოკრატიულისაზოგადოებების შექმნისმიზნის მიღწევისსაშუალებაა.

6. თითქმისორი ათწლეულისწინ, ადგილობრივდა რეგიონულცხოვრებაში ახალგაზრდებისმონაწილეობის შესახებგანახლებულ ევროპულქარტიაში, რომელიც2003 წელს იქნამიღებული, კონგრესმაახალგაზრდული მონაწილეობადა აქტიურიმოქალაქეობა განმარტა, როგორც უფლებების, საშუალებების, სივრცისადა შესაძლებლობათაქონა, საჭიროებისშემთხვევაში კი, მონაწილეობაში მხარდაჭერადა გადაწყვეტილებისმიღების პროცესშიჩაბმა, უკეთესისაზოგადოების შექმნისმიზნით.“

7. კონგრესი, ასევე, ერთგულიასაკუთარ ინსტიტუციაშიახალგაზრდული მონაწილეობისხელშეწყობისადმი. ახალგაზრდებთანდიალოგის დამყარებისდა თავისსაქმიანობაში ჩართვისმიზნით, კონგრესიერთი ქვეყნიდანიწვევს ერთახალგაზრდა, 18-დან30 წლამდე დელეგატს, სულ 47 ეროვნულიდელეგაციიდან, რომლებიცესწრებიან კონგრესისორ სესიას, თავიანთი დელეგაციისწევრებთან ერთად, და მონაწილეობა იღებენ ყველადისკუსიასა დაშეხვედრაში ერთიწლის მანძილზე.

8. ზემოაღნიშნულისშესაბამისად, კონგრესი

a. ითვალისწინებსრა, რომადგილობრივმა დარეგიონულმა ხელისუფლებამმხარი უნდადაუჭირო ახალგაზრდებს, რათა მათშეძლონ თავიანთისრული პოტენციალისრეალიზება, როგორცსაზოგადოების ავტონომიურმაწევრებმა, არამხოლოდ სერვისებისმიწოდების გზით, არამედ, ასევე, ადგილობრივ დონეზეშესაბამისი აქტივობებისკოორდინაციის გზით, რის მიზანსაცწარმოადგენს ახალგაზრდებისმხარდაჭერა, რათამათ თავადდაგეგმონ საკუთარიმომავალი დაგანახორციელონ თავიანთიდემოკრაქტიული მოქალაქეობა;

b. ითვალისიწნებსრა, რომახალგაზრდული საქმიანობისწარმატებულად განახორციელებაზეძირითადად პასუხისმგებელიაადგილობრივი დარეგიონული ხელისუფლება, რისთვისაც საჭიროა, რომ განსაკუთრებულიყურადღება მიექცეს, თუ როგორგამოიყენება უზრუნველყოფილირესურსები დარა პროცედურებიადაპტირდება ახალგაზრდებისსაცხოვრებელ დასამუშაო პირობებთან, იმისათვის რომგანხორციელდეს ეფექტურიდა ეფექტიანიახალგაზრდული საქმიანობა;

c. ითვალისწინებსიმ განსხვავებულგარემოებებს, რომლებშიციმყოფებიან ახალგაზრდები, მათ განსხვავებულსაჭიროებებს, ინტერესებს, იდეებს დაგამოცდილებებს;

d. აღნიშნავსრა, რომახალგაზრდებთან ერთადდა ახალგაზრდებისმიერ განხორციელებულისაქმიანობა უაღრესადმნიშვნელოვანია უფრომეტად უსაფრთხო, ჯანსაღი დაინკლუზიური მსოფლიოსშექმნის გზებისმოსაძიებლად, რაც, პირველ რიგში, მოიცავს გაეროსმდგრადი განვითარებისმიზნების განხორციელებას(კერძოდ, კლიმატისცვლილებასთან დაგარემოსდაცვით ინიციატივებთანდაკავშირებით) დაკრიზისულ სიტუაციებთანგამკლავებას (როგორიცააბოლოდროინდელი ლტოლვილთაკრიზისი დაCovid-19-თან დაკავშირებულიკრიზისი დამათი გავლენასოციალურ ერთიანობაზე, შრომით ბაზარზე, ეკონომიკაზე, განათლებაზედა ჯანდაცვისსექტორზე);

e. მტკიცედურჩევს რაწევრ სახელმწიფოებშიადგილობრივი დარეგიონული ხელისუფლებისორგანოებს, შეასრულონწამყვანი როლითავიანთ ტერიტორიებზეახალგაზრდულ ინიციატივებთანდა ორგანიზაციებთანდა ახალგაზრდულმუშაკებთან კონტაქტებისგანვითარებაში, აღნიშნულიმიზნის მისაღწევად;

9. კონგრესიადგილობრივი დარეგიონული ხელისუფლებისორგანოებს მოუწოდებს:

a. მოახდინონსაკმარისი რესურსებისინვესტირება ახალგაზრდულსაქმიანობაში, როგორცადამიანურის, ისეფინანსურის, მიუხედავადიმისა, თუვინ უზრუნველყოფსმას - სახელმწიფოორგანოები თუარასამთავრობო ორგანიზაციები, და დაგეგმვისპროცესში გამოიყენონმომავლისადმი მედეგი(future-proof) მიდგომა, ხოლოშესაბამისი პროცედურებისგამოყენებით რეგულარულადშეაფასონ ახალგაზრდულსაქმიანობასთან დაკავშირებულიკანონმდებლობის, პოლიტიკისადა აქტივობებისგავლენა, მომავალითაობების კეთილდღეობისმხედველობაში მიღებით;

b. უზრუნველყონ(თუ ახალგაზრდულისაკითხები მათიკომპეტენციების სფეროშიშედის, რაცრეგიონული ხელისუფლებისშემთხვევაში, შესაძლოაასე არიყოს) საკმარისისივრცეები ახალგაზრდულისაქმიანობისთვის დაახალგაზრდული მუშაკების(პროფესიონალი დამოხალისე) მომზადებისთვის, ხარისხიანი ახალგაზრდულისაქმიანობის განსახორციელებლად, რა დროსაცგანსაკუთრებული ყურადღებაგამახვილდება იზოლირებულან არახელსაყრელპირობებში მყოფახალგაზრდებზე, რომლებსაცხშირად არაქვთ პირდაპირიკონტაქტი სხვადასხვამუნიციპალურ ანრეგიონულ პროგრამებთანდა პროექტებთან;

c. უზრუნველყონინფორმაციის იმგვარადშეგროვება დაგავრცელება, რაცახალგაზრდა მოქალაქეებსმისცემს შესაძლებლობას, მონაწილეობა მიიღონდისკუსიებში, არსებულინფორმაციაზე დაყრდნობით, და მოახდინონამ ინფორმაციისინტერპრეტაცია საკუთარიპერსპექტივიდან. გათვალისწინებულიუნდა იქნას, რომ ამგვარიინფორმაციის შეგროვებასაჭიროებს რელევანტური, მკაფიო დაგაზომვადი მიზნებისდა ინდიკატორებისშემუშავებას, რასაცმოჰყვება კონკრეტულიკვლევები, ინსტრუმენტები, ხარისხის განვითარებადა ინოვაციებისდანერგვა, ისევე, როგორც ყველადაინტერესებული მხარისსაერთო ძალისხმევაამ მიზნებისგარშემო თანამშრომლობისთვის;

d. დაამყარონპარტნიორობები არასამთავრობოორგანიზაციებთან დაახალგაზრდულ ორგანიზაციებთან, ერთობლივი გარემოსდაცვითიინიციატივებისთვის, რომელიცმიმართულია ახალგაზრდების, როგორც მომავალილიდერების დაკლიმატის ცვლილებისახალი რეჟიმისმამოძრავებელი ძალისგანვითარებაზე.

e. ახალგაზრდულისაქმიანობის პოლიტიკისადა სტრატეგიებისშემუშავების პროცესში, მიუთითონ CM/Rec(2017)4რეკომენდაციაზე დაგამოიყენონ ევროპისსაბჭოს ახალგაზრდულისაქმიანობის პორტფოლიო; მიიღონ აქტიურიმონაწილეობა CM/Rec(2017)4რეკომენდაციის გადახედვისპროცესში, რომელიცხორციელდება ხუთწელიწადში ერთხელ, ხოლო პირველგადახედვას ადგილიექნება2022 წელს;

f. მოახდინონევროპის საბჭოსგენდერულ საკითხთა სახელმძღვანელოს პოპულარიზაცია, რომელიც შეეხებაახალგაზრდების წინააღმდეგგენდერის ნიშნითძალადობასთან ბრძოლას, და მხარიდაუჭირონ ახალგაზრდულსაქმიანობას გენდერულითანასწორობის დაგენდერის ნიშნითძალადობის საკითხებთანდაკავშირებით, მდგრადიდაფინანსებისა დასტრუქტურების საშუალებით, და კომპეტენციაზედაფუძნებულ ჩარჩოსახალგაზრდული მუშაკებისგანათლებისა დატრენინგისთვის;

g. განიხილონევროპის საბჭოსახალგაზრდული ცენტრებისხარისხის ნიშნისმოთხოვნის საკითხი, ადგილობრივი ახალგაზრდულიცენტრებისთვის, დაახალგაზრდული ცენტრებისარ არსებობისშემთხვევაში, შექმნანასეთი ცენტრები;

h. ითანამშრომლონახალგაზრდულ არასამთავრობოორგანიზაციებთან დაასოციაციებთან დაწაახალისონ ისინი, რათა მათგააკეთონ განაცხადისაპილოტე აქტივობებისთვის ევროპის ახალგაზრდულიფონდის დაფინანსებისმისაღებად.

10. დაბოლოს, კონგრესიკიდევ ერთხელადასტურებს თავის განზრახვას, ითანამშრომლოს ევროპისსაბჭოს დემოკრატიისგენერალურ დირექტორატთან, კერძოდ, ახალგაზრდულდეპარტამენტთან, ახალგაზრდებისმონაწილეობისა დაახალგაზრების სოციალურუფლებებზე წვდომისწასახალისებლად.


რეკომენდაცია450 (2021)[3]

1. ევროპისსაბჭო ახალგაზრდებსცვლილებების ძლიერინიციატორებად მიიჩნევსდა თვლის, რომ ახალგაზრდულსაქმიანობას ამსფეროში მნიშვნელოვანიწვლილი შეაქვს. ფორმალურ განათლებასთანდა სოციალურსერვისებთან შედარებით, ახალგაზრდული საქმიანობაშედარებით მცირე, მაგრამ არანაკლებმნიშვნელოვანი სექტორია, ვინაიდან იგიგავლენას ახდენსახალგაზრდებზე, როდესაცისინი ერთვებიანმონაწილეობით პროცესშიდა ახდენენმათი უფლებებისადა შესაძლებლობებისშესახებ ინფორმაციისმოძიებას

2. ახალგაზრდები, რომლებიც წარმოადგენენროგორც საზოგადოებისკეთილდღეობის ინდიკატორებს, ისე ცვლილებებისმთავარ მამოძრავებელძალას, სრულფასოვანმოქალაქეებად უნდაიქნან აღიარებულები, რომელთაც წვლილიშეაქვთ ევროპულისაზოგადოებების ფორმირებაში. საჭიროა ძალისხმევისგაწევა მათმხარდასაჭერად, ინოვაციურიახალგაზრდული პოლიტიკისმიმართულებებისა დაახალი იდეებისგანვითარებისა დაგანხორციელების გზით, რათა ხალგაზრდულისაქმიანობა იყოს  ინდივიდუალურ საჭიროებებთანდა ადგილობრივკონტექსტთან ადაპტირებადი.

3. ევროპისსაბჭოს მინისტრთაკომიტეტმა შეიმუშავარეკომენდაცია წევრისახელმწიფოების მიმართ, ახალგაზრდული საქმიანობისშესახებ (CM/Rec(2017)4), აღნიშნულ თემაზემომზადებულ საბაზისოპოლიტიკურ დოკუმენტში, რომელშიც ხაზგასმულიაახალგაზრდული საქმიანობისპოზიტიური გავლენადა ცენტრალურიროლი სოციალურიექსკლუზიის პრევენციისადა მასზერეაგირების დადემოკრატიისა დაადამიანის უფლებებისღირებულებების ხელშეწყობისკუთხით.

4. ამასთან, ახალგაზრდული საქმიანობაევროპის საბჭოსახალგაზრდული სექტორისსტრატეგიის2030 (CM/Resolution(2020)2) ერთ-ერთპრიორიტეტულ მიმართულებასწარმოადგენს. კერძოდ, სტრატეგია განსაკუთრებულყურადღებას ამახვილებსახალგაზრდული საქმიანობისპოლიტიკასა დაპრაქტიკის განმტკიცებაზე, აღიარებასა დახელშეწყობაზე, რაცუნდა განხორციელდესახალგაზრდული პოლიტიკისჩარჩოში ახალგაზრდულისაქმიანობის გათვალისწინებით, კერძოდ, ევროპულიახალგაზრდული საქმიანობისდღის წესრიგისადა მისიევროკავშირთან მჭიდროთანამშრომლობის საფუძველზეგანხორციელებით.

5. ევროპისსაბჭოს მიერდადგენილ მიზნებთან ერთად დაევროპის საბჭოსახალგაზრდული სექტორისსაქმიანობიდან მიღებულშთაგონებაზე დაყრდნობით, ადგილობრივ დარეგიონულ ხელისუფალთაკონგრესი (შემდგომში, „კონგრესი“) დიდიხანია ხაზსუსვამს ახალგაზრდებისგაძლიერების მნიშვნელობასადა ახალგაზრდულისამუშაოს განხორციელებისგადაუდებლობას, ვინაიდანიგი უფრომეტად ინკლუზიურიდა დემოკრატიულისაზოგადოებების შექმნისმიზნის მიღწევისსაშუალებაა.

6. თითქმისორი ათწლეულისწინ, ადგილობრივდა რეგიონულცხოვრებაში ახალგაზრდებისმონაწილეობის შესახებგანახლებულ ევროპულქარტიაში, რომელიც2003 წელს იქნამიღებული, კონგრესმაახალგაზრდული მონაწილეობადა აქტიურიმოქალაქეობა განმარტა, როგორც უფლებების, საშუალებების, სივრცისადა შესაძლებლობათაქონა, საჭიროებისშემთხვევაში კი, მონაწილეობაში მხარდაჭერადა გადაწყვეტილებისმიღების პროცესშიჩაბმა, უკეთესისაზოგადოების შექმნისმიზნით.“

7. კონგრესი, ასევე, ერთგულიასაკუთარ ინსტიტუციაშიახალგაზრდული მონაწილეობისხელშეწყობისადმი. ახალგაზრდებთანდიალოგის დამყარებისდა თავისსაქმიანობაში ჩართვისმიზნით, კონგრესიერთი ქვეყნიდანიწვევს ერთახალგაზრდა, 18-დან 30 წლამდედელეგატს, სულ47 ეროვნული დელეგაციიდან, რომლებიც ესწრებიანკონგრესის ორსესიას, თავიანთიდელეგაციის წევრებთანერთად, დამონაწილეობა იღებენყველა დისკუსიასადა შეხვედრაშიერთი წლისმანძილზე.

8. ზემოაღნიშნულისშესაბამისად, კონგრესიევროპის საბჭოსწევრ სახელმწიფოებსრეკომენდაციას უწევს:

a. განახორციელონახალგაზრდული საქმიანობისშესახებ მინისტრთაკომიტეტის CM/Rec(2017)4 რეკომენდაცია თავიანთქვეყნებში, რითაც, ასევე, მხარსდაუჭერენ ახალგაზრდულსაქმიანობას ადგილობრივდონეზე. აღნიშნული, მათ შორის, მოიცავს რეკომენდაციისთარგმნას თავიანთენებზე (ამჟამადრეკომენდაცია 20 ენაზეახელმისაწვდომი) დაCM/Rec(2017)4 რეკომენდაციის გადახედვისპროცესში მონაწილეობას. გადახედვა ტარდება ხუთ წელიწადშიერთხელ, ხოლოპირველ გადახედვასადგილი ექნება2022 წელს;

b. წაახალისონადგილობრივი დარეგიონული ხელისუფლებისორგანოები, რათამათ ითანამშრომლონარასამთავრობო ორგანიზაციებთანდა ახალგაზრდულინიციატივებთან დაგამოიყენონ მომავლისადმიმდგრადი მიდგომა, შექმნან პროცედურებიახალგაზრდულ საქმიანობასთანდაკავშირებული კანონმდებლობის, პოლიტიკისა დაკონკრეტული ქმედებებისშესაფასებლად, მომავლითაობების კეთილდღეობისმხედველობაში მიღებით.

c. მხარიდაუჭირონ ადგილობრივორგანოებს, რათამათ შეიტანონგანაცხადი ევროპისსაბჭოს ადგილობრივიახალგაზრდული ცენტრებისხარისხის ნიშნისმისაღებად.

9. ამასთან, კონგრესი კიდევერთხელ იმეორებსშეთავაზებას ევროპისსაბჭოს წევრისახელმწიფოების მიმართ, რომელიც წარმოდგენილია346(2012) და 386(2015) რეზოლუციებში, რათა მათახალგაზრდები ჩართონკონგრესში თავიანთეროვნულ დელეგაციებში, როგორც წარმომადგენლობითი, ისე სათადარიგოწევრები, რათაკონგრესის შემადგენლობაასახავდეს ევროპულისაზოგადოებების შემადგენლობას.


განმარტებითიმემორანდუმი[4]

1. შესავალი

ანგარიშისკონტექსტი

1. ევროპისსაბჭო ახალგაზრდებსცვლილებების ძლიერინიციატორებად მიიჩნევსდა თვლის, რომ ახალგაზრდულსაქმიანობას ამსფეროში მნიშვნელოვანიწვლილი შეაქვს. შესაბამისად, ახალგაზრდებისგაძლიერებას მხარსუნდა უჭერდესმთავრობის პოლიტიკა, რომელიც მიმართულიაახალგაზრდების, როგორცსაზოგადოების ავტონომიურიწევრების სრულიპოტენციალის რეალიზებისკენ.

2. ევროპისსაბჭო, ასევე, ერთგულია გაეროს2030 წლის მდგრადიგანვითარების მიზნების(SDG) დღის წესრიგისგანხორციელებისადმი, კერძოდ, SDG 10 „შემცირებული უთანასწორობა და SDG 11 „მდგრადიქალაქები დადასახლებები“, რომლებიცორიენტირებულია უფროინკლუზიური, მდგრადიდა დემოკრატიულისაზოგადოების შექმნისკენ. ამ მხრივ, ახალგაზრდული საქმიანობისშესახებ მინისტრთაკომიტეტის რეკომენდაცია(CM/Rec(2017)4)[5] წევრისახელმწიფოების მიმართ, რომელიც არისსაბაზისო პოლიტიკისდოკუმენტი ამთემაზე, ხაზსუსვამს იმპოზიტიურ გავლენასდა მნიშვნელოვანროლს, რომელიც, შესაძლოა, ჰქონდესახალგაზრდულ საქმიანობასსოციალური ექსკლუზიისპრევენციისა დამასზე რეაგირებისდა დემოკრატიისადა ადამიანისუფლებების ფასეულობებისხელშეწყობის კუთხით. ამასთან, ახალგაზრდულისაქმიანობა ევროპისსაბჭოს ახალგაზრდულისექტორის სტრატეგიის2030 (CM/Resolution(2020)2) ერთ-ერთპრიორიტეტულ მიმართულებასწარმოადგენს. კერძოდ, სტრატეგია განსაკუთრებულყურადღებას ამახვილებსახალგაზრდული საქმიანობისპოლიტიკასა დაპრაქტიკის განმტკიცებაზე, აღიარებასა დახელშეწყობაზე, რაცუნდა განხორციელდესახალგაზრდული პოლიტიკისჩარჩოში ახალგაზრდულისაქმიანობის გათვალისწინებით, კერძოდ, ევროპულიახალგაზრდული საქმიანობისდღის წესრიგისადა მისიევროკავშირთან მჭიდროთანამშრომლობის საფუძველზეგანხორციელებით.

3. ევროპისსაბჭოს მიერდადგენილ მიზნებთან ერთად, და ევროპისსაბჭოს ახალგაზრდულისექტორის საქმიანობიდანმიღებულ შთაგონებაზედაყრდნობით, ადგილობრივდა რეგიონულხელისუფალთა კონგრესი(შემდგომში, „კონგრესი“) დიდი ხანიახაზს უსვამსახალგაზრდების გაძლიერებისმნიშვნელობასა დაახალგაზრდული სამუშაოსგანხორციელების გადაუდებლობას, ვინაიდან იგიუფრო მეტადინკლუზიური დადემოკრატიული საზოგადოებებისშექმნის მიზნისმიღწევის საშუალებაა. თითქმის ორიათწლეულის წინ, ადგილობრივ დარეგიონულ ცხოვრებაშიახალგაზრდების მონაწილეობისშესახებ განახლებულევროპულ ქარტიაში, რომელიც2003 წელს იქნამიღებული, კონგრესმაახალგაზრდული მონაწილეობადა აქტიურიმოქალაქეობა განმარტა, როგორც უფლებების, საშუალებების, სივრცისადა შესაძლებლობათაქონა, საჭიროებისშემთხვევაში კი, მონაწილეობაში მხარდაჭერადა გადაწყვეტილებისმიღების პროცესშიჩაბმა, უკეთესისაზოგადოების შექმნისმიზნით.“

4. ბოლოათწლეულის მანძილზე, კონგრესმა რამოდენიმედოკუმენტი მიიღოამ თემასთანდაკავშირებით, კერძოდ, რეზოლუცია 346(2012)ახალგაზრდობის დადემოკრატიის შესახებ, რეზოლუცია 366(2014)ახალგაზრდა ბოშებისგაძლიერების შესახებ, რეზოლუცია 319(2010)დაუცველი რაიონებისწარმომადგენელი ახალგაზრდებისინტეგრაციის შესახებ, რომელიც მხარსუჭერს თავადახალგაზრდების ეფექტურიმონაწილეობით შექმნილისეთ ადგილობრივპროგრამებსა დაპრაქტიკას, რომელიცპოზიტიურ შედეგებსწარმოშობს ახალგაზრდებისათვისდა მათსაკუთარი თავისრწმენას უნერგავს, და რეზოლუცია 414(2017)[6], რომელიც შეეხებაახალგაზრდული პოლიტიკისროლს ახალგაზრდებისზრასრულ ადამიანებადჩამოყალიბების ხელშეწყობაშიდა ახალგაზრდულსაქმიანობასა დაახალგაზრდულ მუშაკებსსაზოგადოების განვითარებისათვისუაღრესად მნიშვნელოვანაქტორებად მიიჩნევს. ამავდროულად, იგიწევრ სახელმწიფოებსმუდმივად მოუწოდებს, განამტკიცონ ახალგაზრდებისდასაქმებისკენ მიმართულიპოლიტიკა. 2019 წელს, კონგრესმამიიღო რეზოლუცია 442(2019)და რეკომენდაცია 433(2019)ახალგაზრდა ადამიანებისსოციალური უფლებებისშესახებ: ადგილობრივდა რეგიონულხელისუფალთა როლი“, რომელშიც იგიხაზს უსვამსიმ არსებითროლს, რომელსაც, სოციალურ სფეროშითავიანთი კომპეტენციებისგამო, ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლება ასრულებსახალგაზრდების მიერსოციალურ უფლებებზეწვდომისა დაეფექტურად განხორციელებისხელშეწყობაში.[7]

5. აღნიშნულიიმპულსის შესანარჩუნებლად, კონგრესმა2017-2020 წლების პრიორიტეტებშიშეიტანა თავიახალგაზრდების გაძლიერებისშესახებ, რომელიცყურადღებას ამახვილებსახალგაზრდა დელეგატებისმონაწილეობაზე კონგრესისსაქმიანობაში, 2014 წლიდან, განსაკუთრებითპლენარული სესიებისდროს. კონგრესიპირობას დებდა, რომ ხელსშეუწყობდა ევროპაშიადგილობრივ დარეგიონულ ხელისუფლებასადა საგანმანათლებლოსისტემას შორისდიალოგის გაუმჯობესებასდა მათმზაობას“, ახალგაზრდებისმონაწილეობის გასაზრდელად.

6. 2019 წელს, ევროპის საბჭოსახალგაზრდულ საკითხთასაკონსულტაციო საბჭომ(CCJ) კონგრესის მიმდინარესაკითხთა კომიტეტსშესთავაზა, ახალგაზრდულისაქმიანობის შესახებანგარიშზე ერთობლივადმუშაობა, რომლისმიგნებებიც დადასკვნებიც ევროპისახალგაზრდული საქმიანობისმე-3 ყრილობასსასარგებლო ინფორმაციასმიაწვდიდა.[8] ესარის ფართომასშტაბიანიღონისძიება, რომელსაცორგანიზებას გაუწევსგერმანიის ოჯახურისაკითხების, ხანდაზმულიმოქალაქეების, ქალებისდა ახალგაზრდებისსაკითხთა სამინისტრო, გერმანიის მიერევროკავშირის პრეზიდენტობის(ივლისი-დეკემბერი, 2020 .) დამინისტრთა კომიტეტისპრეზიდენტობის(2020 წლის ნოემბრიდან2021 წლის მაისამდე) პერიოდში. ღონისძიებამნიშვნელოვან როლსშეასრულებს ევროპისახალგაზრდული საქმიანობისდღის წესრიგისსტრატეგიული ჩარჩო-დოკუმენტისსახით შექმნაში, რომელიც ხელსშეუწყობს ახალგაზრდულისაქმიანობის პრაქტიკისადა პოლიტიკისგანვითარებას დაგანმტკიცებას ევროპაში.

7. ახალგაზრდებისგაძლიერების მიზნისადმიკონგრესის ერთგულებისშესაბამისად დაახალგაზრდულ საკითხთასაკონსულტაციო საბჭოსმიერ მომზადებულწინადადებაზე საპასუხოდ, მომხსენებლების მიერმომზადდა წინამდებარეანგარიში. იგიითვალისწინებს, რომახალგაზრდული საქმიანობააუცილებელია ინკლუზიურიდემოკრატიული საზოგადოებისშესაქმნელად, ხოლოახალგაზრდულ საქმიანობასდა ახალგაზრდულმუშაკებს, როგორცდასაქმებულებს, ისემოხალისეებს, ნებისმიერდონეზე, მათშორის, ადგილობრივდა რეგიონულდონეზე, პოზიტიურიწვლილი შეაქვთამ კუთხით, ვინაიდან ისინიაძლიერებენ ახალგაზრდებსდა უზრუნველყოფენმათ მონაწილეობას. მომხსენებლები ხაზგასმითაღნიშნავენ, რომადგილობრივი დარეგიონული ხელისუფლებისორგანოებს აქვთპასუხისმგებლობა, დაეხმარონახალგაზრდებს - საზოგადოებისავტონომიურ წევრებს- თავიანთი სრულიპოტენციალის მიღწევაში, არა მხოლოდსერვისების უზრუნველყოფით, არამედ ადგილობრივდონეზე შესაბამისიაქტივობების კოორდინირებისგზით, რათაახალგაზრდებმა შეძლონთავიანთი მომავლისდაგეგმვა დადემოკრატიული მოქალაქეობისგანხორციელება.

რაარის ახალგაზრდულისაქმიანობა?

8. ახალგაზრდულისაქმიანობის განსაზღვრაერთ-ერთიმნიშვნელოვანი გამოწვევააახალგაზრდულ სექტორში. ახალგაზრდული საქმიანობისკონცეფცია, შესაძლოა, უკავშირდებოდეს მისსხვადასხვა მახასიათებლებს, როგორიცაა მისიფუნქცია, მიზნებიდა სამუშაოჩარჩო (დასაქმებაან მოხალისეობა), მისი განუყოფელიღირებულებები, მეთოდებიდა აქტივობები, ან მახასიათებლების სხვადასხვა კომბინაციებს. შესაბამისად, არარის გასაკვირი, რომ ევროპისმასშტაბით ახალგაზრდულისაქმიანობის ბევრიგანსხვავებული განმარტებაარსებობს. კიდევუფრო სიღრმისეულადრომ განვიხილოთეს საკითხიდა შევქმნათუფრო ნათელისურათი იმასთანდაკავშირებით, თურა არისახალგაზრდული საქმიანობა, უაღრესად მნიშვნელოვანიაგავითვალისწინოთ, რომეს განმარტებებიარ არისურთიერთგამომრიცხავი, არამედ, ისინი საკითხისსხვადასხვა ასპექტებზეამახვილებენ ყურადღებას. მთავარი კითხვამდგომარეობს იმაში, თუ როგორდავუკავშიროთ ესგანსხვავებული პერსპექტივებიერთმანეთს დაროგორ გავაერთიანოთისინი ერთმანეთთან, მკაფიოდ დათანმიმდევრულად.

9. როგორაღნიშნულია ზემოთმითითებულCM/Rec(2017)4 რეკომენდაციაში, ახალგაზრდულისაქმიანობის ძირითადიფუნქციაა ახალგაზრდებისმოტივირება დამხარდაჭერა, რათამათ იპოვონდა მისდიონცხოვრების კონსტრუქციულგზებს, რაცწვლილს შეიტანსმათ პიროვნულდა სოციალურგანვითარებაში დაფართო საზოგადოებაში.“ აღნიშნულის მიღწევაშესაძლებელია ახალგაზრდებისგაძლიერებით დაჩართვით იმინიციატივებისა დააქტივობების აქტიურშექმნაში, მომზადებაში, განხორციელებასა დაშეფასებაში, რომელიცასახავს მათსაჭიროებებს, ინტერესებს, იდეებს, გამოცდილებებსდა მიზნებს.“

10. მოკლედრომ შევაჯამოთ, ახალგაზრდული საქმიანობამოიცავს ახალგაზრდებისმიერ იმაქტივობების შექმნის, ორგანიზების, დაგეგმვის, მომზადების, განხორციელებისდა შეფასებისპროცესში მონაწილეობისმიღებას, რომელიცეფუძნება დაპასუხობს მათთვითაღქმულ საჭიროებებს, ინტერესებს, იდეებს, გამოცდილებებს დამიზნებს, რომელიცარაფორმალური განათლებისდა თვითგანათლებისსაშუალებით, განავითარებსმათ ცოდნას, უნარებს, დამოკიდებულებებსდა ფასეულობებს, რომლებიც, თავისმხრივ, განამტკიცებენახალგაზრდების თვითგამორკვევასდა მათდაეხმარებიან, იყვნენაქტიური მოქალაქეებიდა მოიპოვონავტონომია, .. ხელს შეუწყობსმათ პიროვნულდა სოციალურგანვითარებას. ამმხრივ, სახელმძღვანელოპრინციპია ის, რომ პოლიტიკაუნდა იყოსუფლებებზე დასაჭიროებებზე დაფუძნებული, ინკლუზიური დაახალგაზრდებზე, მათსაჭიროებებზე, ინტერესებსადა შესაძლებლობებზეორიენტირებული.

ევროპისსაბჭოს ახალგაზრდულმადეპარტამენტმა მოამზადაCM/Rec(2017)4 რეკომენდაციისსასარგებლო სახელმძღვანელო, სახელწოდებით ახალგაზრდებიყურადღების ცენტრში“. ამ სახელმძღვანელოშიგანმარტებულია ახალგაზრდულისაქმიანობის მნიშვნელობადა წარმოდგენილიასაუკეთესო პრაქტიკისარაერთი მაგალითიწევრი სახელმწიფოებიდან.

2. რისიგაკეთება შეუძლიაადგილობრივ დარეგიონულ ხელისუფლებასახალგაზრდული საქმიანობისმხარდასაჭერად?[9]

11. ახალგაზრდულსაქმიანობას, შესაძლოა, ჰქონდეს საერთაშორისოახალგაზრდული გაცვლითიინიციატივების ანგლობალური მოძრაობისფორმა, თუმცა, მას ფესვებიადგილობრივ დონეზეაქვს გადგმული. ახალგაზრდული საქმიანობაიწყება მაშინ, როდესაც ახალგაზრდამოქალაქეები სარგებლობენმონაწილეობით პროცესშიჩართვის შესაძლებლობით. აღნიშნულს, შესაძლოა, სხვადასხვა მიზეზებიჰქონდეს, მათშორის, პარასკევსაღამოს გართობისსურვილი, ანრელევანტური დახარისხიანი შესაძლებლობების[10] პოპულარიზაციასხვა ახალგაზრდებისთვის, ან მოხალისეობრივსაქმიანობაში მონაწილეობისმიღება და.შ.ზოგიერთი ახალგაზრდა, შესაძლოა, ასეთსაქმიანობას დამოუკიდებლადეწეოდეს, მხარდაჭერისგარეშე და, ზოგჯერ, წინააღმდეგობისმიუხედავადაც, ხოლოზოგიერთი ახალგაზრდაასეთ საქმიანობაშიერთვება მხოლოდიმ შემთხვევაში, თუ მათაქტიურად მოიწვევენდა/ანმხარდაჭერას აღმოუჩენენამ პროცესში. ხარისხიანი ახალგაზრდულისაქმიანობა თავისითარ ხდება: მონაწილეობას შესაბამისინიადაგი ესაჭიროებაგანვითარებისთვის. ამმხრივ, ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლების როლიმდგომარეობს ამშესაძლებლობის მაქსიმალურიმიმზიდველობისა დამისაწვდომობის უზრუნველყოფაში, ხარისხიანი ახალგაზრდულისაქმიანობისთვის ნიადაგისგანოყიერებაში.

12. ამავდროულად, რადიკალურად განსხვავდებაის პირობები, რომელშიც აღნიშნულიუნდა განხორციელდეს. ქალაქის ღარიბიგარეუბნები დამცირე ზომისსოფლები სხვადასხვაგამოწვევებს აწყდებიან, რომელიც უკავშირდებაროგორც ხელმისაწვდომრესურსებს, ისეახალგაზრდა მოქალაქეთასაჭიროებებს დამისწრაფებებს. ამმხრივ, მნიშვნელოვანიაგავითვალისწინოთ, რომახალგაზრდული საქმიანობა, დიდ ქალაქებსადა რეგიონებშიცკი, შედარებითმცირე ზომისსექტორია, რომელსაცშეზღუდული რესურსებიაქვს. ახალგაზრდებთანერთად მუშაობამთავარი კომპონენტიადა სხვებთანთანამშრომლობამ, შესაძლოა, მნიშვნელოვანი განსხვავებაშექმნას.

13. აღნიშნულიდანლოგიკურად გამომდინარეობს, რომ ადგილობრივმადა რეგიონულმახელისუფლებამ უნდამოახდინოს ინვესტირებაყველა ახალგაზრდისთვისხმის მისაწვდენად. არაორგანიზებულ, იზოლირებულდა არახელსაყრელპირობებში მყოფ, სოციალურად გარიყულდა არაინფორმირებულახალგაზრდებს, ხშირად, არ აქვთპირდაპირი კონტაქტისხვადასხვა მუნიციპალურან რეგიონულპროგრამებთან დაპროექტებთან. შესაბამისად, აუცილებელია, რომგანსაკუთრებული ყურადღებაგამახვილდეს ამახალგაზრდების მოძიებაზედა მათთვისმიზნობრივი დაადაპტირებული ინიციატივებისშეთავაზებაზე.

14. ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლების გადაწყვეტილებებიუნდა ეფუძნებოდესშესაბამის დაგანახლებულ ინფორმაციასდა ცოდნას. გრძელვადიანი სტრატეგიულიგეგმა საერთოხედვის რეალიზებისთვისუაღრესად მნიშვნელოვანია. მიზნები რეალისტურირომ იყოს, ისინი უნდაეფუძნებოდეს მიღწევადშედეგებს. მიზნებიმიღწევადი რომიყოს, ისინიუნდა ეფუძნებოდესხედვას რესურსებისგამოყოფის საუკეთესოპრაქტიკის შემუშავებისშესახებ

15. იმისათვის, რომ ახალგაზრდულისაქმიანობა ეფუძნებოდესდა რეაგირებდესახალგაზრდა ადამიანებისსაჭიროებებზე, ინტერესებზე, იდეებსა დაგამოცდილებებზე, მათიაღქმის შესაბამისად[11], საჭიროა მათისისტემატური ჩართულობისუზრუნველყოფა, რაც, შესაძლოა, განხორციელდესკითხვარების, ფოკუს-ჯგუფების, დებატების დასხვა აქტიურიმოქალაქეობის ინიციატივებისსაშუალებით მთლიანპროცესში ახალგაზრდებისპირდაპირ ჩართვით, მათ შორის, გადაწყვეტილების მიღებისპროცესში, განსაკუთრებითახალგაზრდების მრავალფეროვანიინტერესებისა დასაჭიროებების პრიორიტეტიზაციასთანდა ინკლუზიასთანდაკავშირებით, რომლებიცგანსხვავდება ქალაქებისადა სოფლებისმიხედვით. ამავდროულად, მეთოდის არჩევისას, მნიშვნელოვანია იმისგათვალისწინება, რომახხალგაზრდების სხვადასხვაჯგუფებს, შესაძლოა, განსხვავებული პასუხებიჰქონდეთ, რისგამოც მნიშვნელოვანიაახალგაზრდების განსხვავებულიჯგუფებისთვის ხმისმიწვდენა, მათიწარმომადგენლობის უზრუნველყოფადა პირდაპირიჩართულობა. რესურსების, გეოგრაფიული პირობებისადა სოციალურ-ეკონომიკურისტრუქტურების გათვალისწინებით, ძირითადი განსხვავებებისმხედველობაში მიღება, ასევე, მნიშვნელოვანია პრიორიტეტებისგანსაზღვრის დროს.

16. ახალგაზრდულისაქმიანობის საშუალებითახალგაზრდების საჭიროებებზერეაგირებას თანუნდა ახლდესსხვა განზომილება, რომელიც ახალგაზრდულმიზნებს უკავშირდება. ევროკავშირის ახალგაზრდულისტრატეგია, რომელიცევროკავშირის ახალგაზრდულიპოლიტიკის თანამშრომლობისჩარჩო-დოკუმენტია, და ევროპისახალგაზრდული მიზნები2019-2027 წლებისთვის მიუთითებსევროპის 11 ახალგაზრდულმიზანზე დაახდენს იმსექტორთშორისი სფეროებისიდენტიფიცირებას, რომელიცგავლენას ახდენსახალგაზრდა ადამიანებისცხოვრებაზე დამიუთითებს გამოწვევებზე(ევროკავშირის დაკავშირებაახალგაზრდებთან, ყველაგენდერის თანასწორობა, ინკლუზიური საზოგადოებები, ხარისხიანი სწავლება, სივრცე დამონაწილეობა ყველასთვისდა ..). ეს განზომილება, ასევე, უნდაითვალისიწინებდეს თითეულიახალგაზრდის კონკრეტულმიზნებსა დაინდივიდუალურ ასპექტს.

17. მომხსენებლებიხაზს უსვამენადგილობრივი დარეგიონული ხელისუფლებისმოვალეობას, უზრუნველყოსამ ცოდნისადა ინფორმაციისშეგროვება დაგავრცელება მისაწვდომფორმატში, რათაახალგაზრდა მოქალაქეებმაშეძლონ დისკუსიებშიმონაწილეობის მიღება, ერთი დაიგივე ცოდნისსაფუძველზე, დამისი ინტერპრეტირებათავიანთი პერსპექტივიდან.

ღიასივრცეების პროექტი, ნოვოსიბირსკისრეგიონი, რუსეთისფედერაცია: პროექტისმიზანია, გაზარდოსნოვოსიბირსკის პატარაქალაქებსა დასოფლებში მცხოვრებიახალგაზრდა ადამიანებისწვდომა მრავალფეროვანკულტურულ შესაძლებლობებზე, რომელიც პასუხობსმათ მოლოდინებსადა საჭიროებებს. პროექტს ახორციელებენახალგაზრდული მუშაკებიპატარა ქალაქებშიდა სოფლებში, ადგილობრივ ახალგაზრდულთემთან ერთად. პროექტის განხორციელებაშიმონაწილეობას იღებსორი ადამიანი- გარანტორი (ადგილობრივიმუნიციპალიტეტის წარმომადგენელი) და მომავალისივრცის კოორდინატორი(ახალგაზრდა, რომელიცპატარა ქალაქშიან სოფელშიცხოვრობს). „სივრცეების გახსნა ხდებაავტონომიური სტრუქტურულიორგანოების სახით, ახალგაზრდული ცენტრების, კულტურული ანსპორტული დაწესებულებებისბაზაზე. პოზიტიურიშედეგები: შეიქმნაექვსი ღიასივრცე“, ხოლოპროექტის მეორეეტაპზე, „ღიასივრცეების კოორდინატორებადდასაქმდა 8 ადამიანი.    

2.1. ინფრასტრუქტურისშექმნა ახალგაზრდულისაქმიანობის მხარდასაჭერად.

18. ახალგაზრდულისაქმიანობის მკაფიოპოლიტიკისა დაფარდობითი გაზომვადიმიზნების განსაზღვრისშემდეგ, ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლების როლიმდგომარეობს ახალგაზრდულისაქმიანობისთვის მდგრადიინფრასტრუქტურის შექმნაში, რომელიც შეესაბამებაამ პოლიტიკასდა მისგანხორციელებას შესაძლებელსხდის. აღნიშნულიუნდა განხორციელდესშესაბამის დაინტერესებულმხარეებთან, განსაკუთრებითახალგაზრდებთან დიალოგისსაფუძველზე, მათიგამოცდილებებისა დაიდეების მხედველობაშიმიღებით.

ამ ინფრასტრუქტურისშექმნისას, უაღრესადმნიშვნელოვანია გაიმართოსდისკუსია იმაზე, თუ როგორუნდა იქნასუზრუნველყოფილი:

·         ახალგაზრდული საქმიანობისაღიარება, მხარდაჭერაადგილობრივი პოლიტიკისდონეზე დარეგულირება, მათშორის, ამროლის ხელშემწყობისაგანმანათლებლო გზებისმხარდაჭერის დამისაწვდომობის უზრუნველყოფისგზით;

·         მკაფიო დაკარგად ცნობილისტრუქტურების დაპროცესების არსებობა, რომლის საშუალებითაცახალგაზრდა მოქალაქეებიგავლენას ახდენენგადაწყვეტილების მიღებისპროცესზე;[12]

·         ყველა მოქალაქისათვისხარისხიან ახალგაზრდულსაქმიანობაზე თანაბარიწვდომა;

·         მდგრადი დაშესაფერისი ობიექტები, „სივრცეები“, შესაბამისიაღჭურვილობით, სადაცახალგაზრდები შეძლებენშეხვედრას დათავიანთი ნიჭისადა ინტერესების, ისევე, როგორცმომავალთან დაკავშირებულიიდეების შესწავლას, გამოხატვას დაგანვითარებას“;

·         ახალგაზრდული საქმიანობისპროვაიდერების მოქნილობადა ახალგაზრდებისცვლად საჭიროებებთან, იდეებთან, ინტერესებთანდა მიზნებთანადაპტირებადობა;

·         ყველა ახალგაზრდამოქალაქე იღებსადაპტირებულ ინფორმაციასმათი უფლებებისადა ადგილობრივ, რეგიონულ, ეროვნულდა ევროპულდონეზე ახალგაზრდულსაქმიანობაში მონაწილეობისმიღების შესაძლებლობებისშესახებ;

·         ახალგაზრდული ორგანიზაციებისადა ახალგაზრდულისაქმიანობის პროვაიდერთადაფინანსება არისსამართლიანი, მდგრადი,[13] გამჭვირვალედა მისაწვდომი;

·         ახალგაზრდულ მუშაკებსგააჩნიათ შესაბამისიკომპეტენციები[14] დაკომპეტენციების განვითარებაზეწვდომა, საჭიროებისშესაბამისად;[15]

·         ახალგაზრდული საქმიანობასათანადოდ არისდოკუმენტირებული დახდება შემდგომი (follow-up) ქმედებების განხორციელება, რაც შეფასებისადა შემდგომიგანვითარების საფუძველია;

·         ეფექტურად მომუშავესტრუქტურებისა დაპროცესების არსებობასექტორთშორისი თანამშრომლობისთვის;

·         ინფრასტრუქტურა შეესაბამებაახალგაზრდული თემისსაჭიროებებს, უზრუნველყოფსმაქსიმალურა ბევრიახალგაზრდის წვდომასინფრასტრუქტურაზე, რეგიონშიმიმდინარე დემოგრაფიულიცვლილებების გათვალისწინებით;

·         ახალგაზრდულ არასამთავრობოორგანიზაციებს შეუძლიათობიექტების უფასოდგამოყენება დაარსებობს თანამშრომლობისპლატფორმები, რომლებიცუზრუნველყოფს არასამთავრობოორგანიზაციების წვდომასობიექტებსა დაინფრასტრუქტურაზე.

19.  ამმოთხოვნების დასაკმაყოფილებლად, შესაძლებელია ცოდნისადა შთაგონებისმოძიება მოცემულთემაზე მომუშავე სხვაორგანიზაციებიდან დაწყაროებიდან. ამავდროულად, იმისათვის, რომ საჯაროფინანსების განკარგვამოხდეს ამპოლიტიკის შესაბამისადდა ყველაზეეფექტურად, აღნიშნულკითხვებს პასუხიუნდა გაეცესიმ კონტექსტისშესაბამისად, რომელშიცახალგაზრდული საქმიანობაგანხორციელდება.

20. ახალგაზრდულისაქმიანობა, რომელიცასეთად ოფიციალურადარის აღიარებული, როგორც ზემოთაღინიშნა, შესაძლოა, უზრუნველყოფილი იქნასსაჯარო დაწესებულებებისდა/ანარასამთავრობო ორგანიზაციებისდა სხვაარასაჯარო ორგანოებისმიერ. ახალგაზრდული საქმიანობის ორგანიზების გზებიგანსხვავდება როგორც ადგილობრივად, ისე საერთაშორისო დონეზე. ზოგიერთქვეყანაში ახალგაზრდულსაქმიანობას ძირითადადუზრუნველყოფენ არასამთავრობოორგანიზაციები, ხოლოზოგიერთ ქვეყანაშიკი საჯაროდაწესებულებები. ხშირად, ახალგაზრდული საქმიანობისუზრუნველყოფა ხდებაროგორც არასამთავრობოორგანიზაციების, ისესაჯარო დაწესებულებებისმიერ. უნდაითქვას, რომდიდია განსხვავებებიანაზღაურებადი დამოხალისე ახალგაზრდულიმუშაკების პროპორციულიგანწილების კუთხითაც. ამ უკანასკნელსრაც შეეხება, მნიშვნელოვანია, რომარსებობდეს მკაფიოდა განსაზღვრულისტრუქტურა, რომელიცასახავს ანაზღაურებადიმუშაკებისა და მოხალისეებისმიერ ახალგაზრდულისაქმიანობის განხორციელებისკუთხით არსებულძირითად განსხვავებებს. განსხვავდება მათისაქმიანობის სახეობა, ფუნქცია, ერთგულებასაქმისადმი დაროლები, რომელსაცისინი ასრულებენ. საჭიროა, რომაღნიშნული განისაზღვროსდა ჰარმონიზდეს, რათა მკაფიომოლოდინები არსებობდესთითეული კატეგორიისროლთან დაკავშირებით, იმისათვის, რომ ორივეკატეგორია ასრულებდესგანსხვავებულ, მაგრამერთი და იგივე მიზნისკენმიმართულ საქმიანობასდა აქტივობებს, არ ჰქონდესადგილი ძალისხმევისდუბლირებას და/ანრომელიმე მხარისნაკლებად ჩართვას.  

21. პოლიტიკასადა ინფრასტრუქტურასთან ჰარმონიაში, ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლება უნდა უზრუნველყოფდესაქტივობების სათანადოდ განხორციელებას, ამაქტივობების ზედამხედველობას და, საჭიროებისშემთხვევაში, მხარდაჭერას.რაც შეეხებასაჯარო სახსრებითდაფინანსებულ ოპერაციებს, აღნიშნული უნდაგანხორციელდეს მდგრადადდა ახალგაზრდულისაქმიანობისთვის სტაბილურიპირობების უზრუნველყოფით. ხელისუფლებამუნდა უზრუნველყოს, რომ ახალგაზრდულიპროექტებისთვის გამოყოფილიდაფინანსება (როგორცარასამთავრობო ორგანიზაციებისმიერ განხორციელებული, ისე ავტონომიურიახალგაზრდული ინიციატივებისშემთხვევაში) გამოიყენებასათანადოდ, ზედმეტიხარჯების გარეშე(მაგალითად, არგამოიყენება ისეთიარამდგრადი პროდუქტებისპოპულარიზაციისთვის, როგორიცააერთჯერადი პლასტმასისნივთები და..).

22. შესაბამისად, ახალგაზრდული საქმიანობისშესახებ გადაწყვეტილებისმიღებისას, უაღრესადმნიშვნელოვანია იმისგათვალისწინება, რომიგი უნდა ეფუძნებოდეს ახალგაზრდებისაქტიურ მონაწილეობას, მათ მიერაქტივობების ერთადშემუშავებას. შესაბამისად, პროვაიდერებმა უნდა გამოიჩინონ მოქნილობაასეთი საქმიანობისუზრუნველყოფის დროსთანდა ადგილთანდა გამოსაყენებელმეთოდებთან დასაშუალებებთან დაკავშირებით.

23. მომხსენებლებიხაზს უსვამენ, რომ მართვისეფექტურად განხორციელებაშეუძლებელია უბრალოდმკაცრი წესებისადა რეგულაციებისშემოღებით, მაგალითად, ახალგაზრდული ცენტრებისსამუშაო საათებთანდაკავშირებით, ანიმასთან დაკავშირებით, თუ რადა როდისუნდა იმუშაონახალგაზრდულმა მუშაკებმა. ამან, შესაძლოა, შეზღუდოს როგორცმოქნილობა, ისეკრეატიულობა, რომელიცსაჭიროა ხარისხიანიახალგაზრდული საქმიანობისგანსახორციელებლად. ამასთან, აღნიშნული პროვაიდერებსჩამოართმევს პასუხისმგებლობასიმასთან დაკავშირებით, თუ როგორუნდა მოხდესმოცემული რესურსებისგამოყენება მაქსიმალურადეფექტურად.

2.2. მიზნებისდასახვა დაინდიკატორების განსაზღვრა

24. ახალგაზრდულისაქმიანობის მართვაუნდა ხორციელდებოდესამოცანებზე დაყრდნობით, გაზომვადი მიზნებისშესახებ დიალოგისშექმნისა დაუწყვეტი განვითარებისგზით, რომლისფარგლებშიც ხარისხი(მონაწილეობის ფარგლები, სწავლა დაახალგაზრდული მიზნებისმიღწევა) იქნებადაბალანსებული ხარჯებთანდა უზრუნველყოფილიიქნება სამიზნეჯგუფზე წვდომა. აღნიშნული კიდევერთხელ ხაზსუსვამს მკაფიოდა გაზომვადიმიზნების არსებობისმნიშვნელობას ახალგაზრდულისაქმიანობის როგორცხარისხობრივ, ისეთვისებრივ შედეგებთანდაკავშირებით დაუწყვეტი დიალოგისთვისმკაფიო სტრუქტურებისადა პროცესებისარსებობის მნიშვნელობას. მას შემდეგ, რაც მოხდებამიზნების ფორმულირება, საჭიროა, რომ, ასევე, განისაზღვროსრელევანტური დაადექვატური ინდიკატორები, რომლის საფუძველზეცშეფასდება განხორციელებულისაქმიანობა დამიღწეული შედეგიდა დადგინდება, შესაბამისად შესრულდათუ არამიზნები. მიზნების შეუსრულებლობის შემთხვევაში, ინდიკატორებისგამოყენებით შესაძლებელი იქნება მეთოდშიცვლილებების შეტანა, რათა მიღწეულიიქნას მიზანი.

25. იმისათვის, რომ მოხდეს რელევანტური მიზნების დასახვა, ახალგაზრდულისაქმიანობა უნდაადგენდეს ინდიკატორებსუსაფრთხოებასთან დამოპყრობასთან, ახალგაზრდებისგავლენასთან, მათმონაწილეობასთან, სწავლასთანდა სამიზნეჯგუფთან დაკავშირებით.[16] ესნიშნავს იმას, რომ თითეულსფეროში (მაგ. ახალგაზრდების მონაწილეობა) უნდა არსებობდეს ქვე-ინდიკატორები, რომლებიც განსაზღვრავენახალგაზრდული საქმიანობისმნიშვნელობას პრაქტიკაშიდა შესაძლებელსგახდიან შემდგომიქმედებების სტრუქტურულადგანხორციელებას. ქვე-ინდიკატორებისჯამი შეადგენსსაერთო ინდიკატორს.

26. ქვემოთწარმოდგენილია იმქვე-ინდიკატორებისმოკლე მაგალითი, რომელიც უკავშირდებაახალგაზრდების მონაწილეობას:

ü  ახალგაზრდები მონაწილეობენმომზადების პროცესშიდა გრძელვადიანდაგეგმვაში

ü  ახალგაზრდები მონაწილეობენგანხორციელებაში;

ü  ახალგაზრდები მონაწილეობენშეფასებაში;

ü  ახალგაზრდები თვლიან, რომ ამპროცესში ისინიწარმოადგენენ რესურსს;

ü  ახალგაზრდები თვლიან, რომ ისინიფლობენ ამპროცესს

ü  ახალგაზრდები მონაწილეობასიღებენ გადაწყვეტილებისმიღები პროცესებში(მაქსიმალურად) იმსაკითხებზე, რომელიცპირდაპირ გავლენასახდენს მათცხოვრებაზე, ინტერესებსადა მიზნებზე;

27. „ახალგაზრდებისმონაწილეობის შესახებზემოაღნიშნულ მაგალითთანდაკავშირებით, შესაძლებელიაშემდეგი მიზნებისგანსაზღვრა:

·         იმ ახალგაზრდებისმინიმუმ 30% , რომელიც მონაწილეობასიღებს ახალგაზრდულსაქმიანობაში, აქტიურადუნდა იყოსჩართული (.. მონაწილეობას იღებდესმომზადებაში, იმპლემენტაციაშიდა შეფასებაში);

·         ახალგაზრდული საქმიანობისფარგლებში განხორციელებულიაქტივობების მინიმუმ60% წარმოებული უნდაიყოს ახალგაზრდებისმიერ (.. აქტივობები, რომლებიცმომზადებული, იმპლემენტირებულიდა შეფასებულიაახალგაზრდების მიერ). 

28. ამრიგად, მიზნებისა დაინდიკატორების განსაზღვრისპროცესი გულისხმობსიმის განსაზღვრას, თუ რამიიჩნევა ხარისხიანახალგაზრდულ საქმიანობადმოცემულ ადგილობრივან რეგიონულკონტექსტში.[17] ამავდროულად, თუ მოხდებაამ პროცესისსწორად ჩატარება, იგი მოსამზადებელიახალგაზრდული საქმიანობისკარგი მაგალითიიქნება.

29. მნიშვნელოვანიააღინიშნოს, რომდოკუმენტირებისა დაშემდგომი ქმედებებისგანხორციელების კომპლექსურისისტემა შეასრულებსმმართველი მექანიზმისროლს. ახალგაზრდებისმონაწილეობისა დასწავლის შესახებთვისებრივი დარაოდენობრივი დოკუმენტაციისუწყვეტად მოთხოვნით(მონაწილეთა რაოდენობისშესაახებ სტატისტიკურმონაცემებთან და.. ერთად), მიზნებინათლად გამოჩნდებაყოველდღიურ საქმიანობაშიდა ახალგაზრდულმუშაკებს დაეხმარებაკონცენტრაციის შენარჩუნებასადა თავიანთისაქმიანობის განვითარებაში.

30. სამწუხაროდ, ახალგაზრდულ საქმიანობაში, დოკუმენტირებისა დაშემდგომი ქმედებებისგანხორციელების ტრადიციაარ არისხანგრძლივი. რაოდენობებისდათვლის გარდა, ხარისხის შეფასებასთანდაკავშირებული სისტემატურიღონისძიებები მწირია. ხდება ინდივიდუალური, იზოლირებული პროექტებისშეფასება, რასაც ხშირად მკვლევარებიახორციელებენ ინტერვიუებისადა ადგილზედაკვირვების საშუალებით. ამავდროულად, თავადსექტორს არაქვს საკმარისიშესაძლებლობა, უზრუნველყოსუწყვეტი შეფასებაიმგვარად, რაცდროის სხვადასხვაპერიოდებში მონაცემებისშედარების შესაძლებლობასიძლევა დაუზრუნველყოფს ფაქტებს, რომელიც საჭიროაოპერაციების საერთოხარისხის შესაფასებლადდა გაუმჯობესებისკენმიმართული ზომებისშესახებ გადაწყვეტილებებისმისაღებად. ესის ფეროა, სადაც ადგილობრივდა რეგიონულხელისუფლებას შეუძლია, მხარი დაუჭიროსახალგაზრდებს დახმარების, ტრენინგის დასაქმიანობის ჩარჩოსუზრუნველყოფის გზით, რათა ახალგაზრდულისაქმიანობა სათანადოდიყოს დოკუმენტირებული.

31. როგორცადგილობრივი ახალგაზრდულისაქმიანობის შესახებევროპულ ქარტიაშიამითითებული, ახალგაზრდულისაქმიანობის ხარისხისიმპლემენტაცია დამონიტორინგი საჭიროებს:[18]

·         მკაფიო დაკომპლექსურ სისტემასშედეგების, წინაპირობებისდა სამუშაოპროცესების დოკუმენტირებისადა შეფასებისთვის, გაზომვად ინდიკატორებთანდა მიზნებთანმიმართებით;

·         ადგილობრივი რეალობისადა საჭიროებებისრეგულარულ დაგანახლებულ კარტირებას;

·         მკაფიო პროცედურებსშედეგების უწყვეტიანალიზისა დაგააზრებისთვის, რათაგანისაზღვროს, თუროგორ უკავშირდებაეს შედეგებიწინაპირობებს, სამუშაოპროცესებსა დააქტივობებს, დარა შემდგომიგაუმჯობესებებია საჭირო;

·         მკაფიო პროცედურებსახალგაზრდობის დაახალგაზრდული საქმიანობისსფეროში ახალიადგილობრივი დასაერთაშორისო კვლევების, ტენდენციებისა დამეთოდების შესახებუწყვეტი განახლებებისთვის;

·         ყველა დაინტერესებულიმხარის საერთოძალისხმევას, ითანამშრომლონხარისხის განვითარებისადა ინოვაციებისდანერგვასთან დაკავშირებით;

·         ახალგაზრდული მუშაკებისკომპეტენციების უწყვეტგანვითარებას, კომპეტენციებისმკაფიო ჩარჩოსსაფუძველზე, ადგილობრივიშედეგების, საჭიროებების, ძლიერი დასუსტი მხარეებისანალიზთან ერთად;

·         ახალგაზრდულ მუშაკებს, სამოქალაქო ორგანიზაციებსადა შესაბამისსახელმწიფო ორგანოებსშორის თანამშრომლობას, ხარისხის განვითრებისგეგმების მონიტორინგისკუთხით.[19]

მომხსენებლებიადგილობრივ დარეგიონულ ხელისუფლებებსურჩევენ, გამოიყენონმომავლისადმი მდგრადიაღნიშნული მიდგომადა მათსთავაზობენ, შექმნანპროცედურები ახალგაზრდულსაქმიანობასთან დაკავშირებულიკანონმდებლობის, პოლიტიკისადა აქტივობებისგავლენის რეგულარულადშესაფასებლად, მომავალითაობების კეთილდღეობისმხედველობაში მიღებით.

3. ხარისხისგანვითარების სახელმძღვანელოპრინციპები

3.1 ევროპისსაბჭოს პროექტებიდა ინსტრუმენტები

3.1.1 ევროპის საბჭოსახალგაზრდული საქმიანობისპორტფოლიო

32. ახალგაზრდულისაქმიანობის პორტფოლიო შემუშავდა მასშემდეგ, რაცახალგაზრდული საქმიანობისპრაქტიკის საზოგადოებამ“ (CoP) მოითხოვა ინსტრუმენტი, რომელიც მათდაეხმარებოდა თავიანთისაქმიანობის აღიარებისმოპოვებაში. კერძოდ, პორტფოლიო ასეთისაზოგადოების წევრებსეხმარება შემდეგიმიმართულებებით:

·         კომპეტენციების იდენტიფიცირება, შეფასება დააღრიცხვა;

·         კომპეტენციების სხვებისთვისაღწერა;

·         შემდგომი სწავლებისადა განვითარებისმიზნების დასახვა.

პორტფოლიოარის ინსტრუმენტი, რომელიც ახალგაზრდებსადა ორგანიზაციებს, რომლებიც ახალგაზრდულსაქმიანობას ახორციელებენ, ეხმარება იმისშეფასებაში, თუროგორ ეხმარებიანისინი ახალგაზრდებს, შეიძინონ აქტიურიმოქალაქის კომპეტენციები.

3.1.2 ევროპის საბჭოსხარისხის ნიშანიახალგაზრდული ცენტრებისთვის

33. წევრსახელმწიფოებში არსებულახალგაზრდულ ცენტრებს, რომლებიც იზიარებენევროპის საბჭოსფასეულობებსა დაახალგაზრდული პოლიტიკისპრიორიტეტებს, შეუძლიათ, მოითხოვონ ხარისხისნიშანი თავიანთიცენტრებისთვის. ესნიშანი წარმოადგენსცენტრებს შორისხარისხის განვითარებისხელშეწყობის საშუალებასდა ეფუძნებადადგენილ სტანდარტებსახალგაზრდული სექტორისსაგანმანათლებლო დაპოლიტიკის მიდგომებთანდაკავშირებით. ხარისხისნიშანი არისარაფორმალური განათლებისდა ახალგაზრდულისაქმიანობის სფეროშიხარისხის სტანდარტებისხელშეწყობის მექანიზმი.[20]

3.1.3 ENTER! პროექტი

34. 2008 წელს, ევროპისსაბჭოს ახალგაზრდულსაკითხთა დეპარტამენტმადაიწყო პროექტი, სახელწოდებით"Enter!", რომელიც შეეხებადაუცველი რაიონებისწარმომადგენელი ახალგაზრდებისწვდომას სოციალურუფლებებზე. პროექტისმიზანია, განამტკიცოსხედვა ახალგაზრდულისაქმიანობის შესახებ, რომელიც ახალგაზრდებისმონაწილეობისა დამომავლის გაზიარებისმნიშვნელოვანი მექანიზმია, იმ ნებისმიერიფორმის დისკრიმინაციისმიუხედავად, რომელსაცშესაძლოა ისინიექვემდებარებოდნენ. ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლების როლიუაღრესად მნიშვნელოვანიიყო Enter! პროექტისშემუშავებაში  (cf კონგრესის რეზოლუცია319 (2010)).

35. პროექტიდამტკიცდა მინისტრთაკომიტეტის2015 წლის რეკომენდაციის(CM/Rec(2015)3)[21] საფუძველზე, რომელიც შეიცავსკონკრეტული რეკომენდაციებისჩამონათვალს წევრისახელმწიფოებისა დაადგილობრივ ხელისუფალთათვის, რეკომენდაციის განხორციელებისშესახებ. ახალგაზრდებმა47 წევრი სახელმწიფოსდაუცველი რაიონებიდანშეიმუშავეს დაგანახორციელეს ადგილობრივიპროექტები, ადგილობრივიხელისუფლების მხარდაჭერით, დისკრიმინაციის, ძალადობისდა სოციალურიგარიყულობის გამოწვევებზერეაგირების მიზნით. დამყარდა წარმატებულიპარტნიორული კავშირებიახალგაზრდულ მუშაკებთან, ახალგაზრდებთან დაახალგაზრდულ საკითხებზეგადაწყვეტილების მიმღებპირებთან, ადგილობრივდონეზე.

ნეაპოლისმუნიციპალიტეტი, საბერძნეთი: საპილოტეინიციატივა მიზნადისახავად ადგილობრივიხელისუფლების მიერEnter-ის რეკომენდაციებისგამოყენების ხელშეწყობას. იგი განხორციელდანეაპოლის მუნიციპალიტეტისმიერ. რეკომენდაციაითარგმნა ბერძნულენაზე. იმართებოდარეგულარული შეხვედრებიმერთან, მუნიციპალიტეტისახალგაზრდულ სექტორთან, ახალგაზრდებთან დაადგილობრივ არასამთავრობოორგანიზაციებთან. შედეგად, 2014-2019 წლების მუნიციპალურსამოქმედო გეგმაშიგათვალისწინებული იქნარეკომენდაციები. მუნიციპალიტეტმა, ასევე, განავითარაკავშირები ადგილობრივახალგაზრდულ ორგანიზაციებთან. დღეისათვის, საბერძნეთისდაახლოებით 100 მუნიციპალიტეტი(325 მუნიციპალიტეტიდან) აქტიურიაადგილობრივი ახალგაზრდობისპოლიტიკის სფეროში. მუნიციპალიტეტთა ცენტრალურმაგაერთიანებამ მოამზადაადგილობრივ დონეზეახალგაზრდული პოლიტიკისსახელმძღვანელო, რომელიცმოიცავს კარგიპრაქტიკის მაგალითებსადგილობრივ დაევროპულ დონეზე, ისევე, როგორცევროკავშირისა დაევროპის საბჭოსინსტრუმენტებს ახალგაზრდულსაკითხებთან დაკავშირებით. პროექტის მიმართდაინტერესება გამოხატესსხვა მუნიციპალიტეტებმაც.

ლეონისმუნიციპალიტეტი, ესპანეთი(2017-2018): ასოციაცია„Auryn“-ის ხალგაზრდულმამუშაკებმა დალეონის მუნიციპალურისაბჭოს წევრმა, რომელიც საოჯახო, სოციალურ დაახალგაზრდულ საკითხებზემუშაობს, შეიმუშავესადგილობრივი პროექტი, რომლის მიზანიც Enter!-ისრეკომენდაციის განხორციელება იყო. პროექტიმოიცავდა ლეონისდაუცველი რაიონებისწარმომადგენელი ახალგაზრდებისთვისგანკუთვნილი სემინარებისსერიას. სემინარებისფარგლებში გამოიყენებოდაარაფორმალური განათლებისინსტრუმენტები დამიდგომები ისეთთემებთან დაკავშირებით, როგორიცაა კულტურათაშორისისწავლა დაინფორმაცია ადამიანისდა სოციალურიუფლებების შესახებ, რაც დაკავშირებულიიყო ახალგაზრდებისცხოვრებისეულ საჭიროებებთან. პროექტი, ასევე, ხელს უწყობდაEnter!-ის რეკომენდაციისიმპლემენტაციას მუნიციპალურიპროგრამის საშუალებით, ადგილობრივი ახალგაზრდულიმუშაკების ასოციაციებთანახალი პარტნიორობებისდასამყარებლად.

36. Enter!-ისპროექტის მეორეფაზის თანახმად, ადგილობრივი პროექტებიორმაგ როლსშეასრულებენ მისიმპლემენტაციაში: ერთისმხრივ, ისინიუზრუნველყოფენ რესურსებსიმ ახალგაზრდულიმუშაკების პრაქტიკულისწავლებისთვის, რომელთაცმოახდინეს ამპროექტების ორგანიზება; მეორეს მხრივ, ისინი ქმნიანფართო საფუძველსახალგაზრდული საქმიანობისთვისსოციალურ უფლებებზეწვდომის სფეროში. ქვემოთ წარმოდგენილიაადგილობრივ დონეზეგანხორციელებული ორიადგილობრივი პროექტისმაგალითი, რომელიცგრძელვადიანი კურსებისსახით (2017-2018 წწ.) განხორციელდა. ესმაგალითები შთაგონებასმისცემენ ახალგაზრდულმუშაკებსა დაახალგაზრდულ ორგანიზაციებს, რათა მათსოციალური უფლებებისთემებზე ახალგაზრდებთანერთად იმუშაონ.

.ბრიუსელი, ბელგია, პროექტიPeace of heart: მოლენბიკში, რომელიც ცნობილია, როგორც რთული და დაუცველი რაიონი, სადაც ფესვი აქვს გადგმული რადიკალიზაციას, პროექტი ითვალისწინებს მუშაობას ახალგაზრდებთან და ადგილობრივ ხელისუფლებასთან, რათა შეიქმნას ახალგაზრდებისთვის განკუთვნილი სივრცე კულტურული გამოხატვისთვის. ხუთდღიანი სემინარის დროს, ახალგაზრდებმა მიიღეს ინფორმაცია სოციალური უფლებების და იმ ინსტრუმენტებისა და უნარების შესახებ, რომელიც მათ დაეხმარება, იყვნენ ცვლილების ინიციატორები. სემინარის ბოლოს გაიმართა ახალგაზრდების მიერ შექმნილი ნამუშევრების გამოფენა (რომელშიც ისინი გამოხატავდნენ თავიანთ შეგრძნებებს ყოველდღიურ ცხოვრებასთან, საჭიროებებთან დაკავშირებით და მომავლის ხედვას). პროექტი უწყვეტად დაუჭერს მხარს ახალგაზრდებს, როგორც ცვლილების ინიციატორებს.

3.1.4 სახელმძღვანელო, რომელიცთან ახლავსCM/Rec(2015)3 რეკომენდაციას

37. გადაწყვეტილებისმიმღები პირების, ახალგაზრდული საქმიანობისსპეციალისტების, ახალგაზრდულიორგანიზაციების დაახალგაზრდული მუშაკებისდასახმარებლად, ევროპისსაბჭოს ახალგაზრდულსაქმეთა სექტორმამოამზადა სახელმძღვანელოდაუცველირაიონების წარმომადგენელიახალგაზრდების სოციალურუფლებებზე წვდომისშესახებCM/Rec(2015)3 რეკომენდაციისგანხორციელების თაობაზე. სახელმძღვანელოში წარმოდგენილიარეკომენდაციები დაინიციატივებისა დაპოლიტიკის მაგალითები, რომელთა შემუშავებაცრეკომენდებულია, რათაახალგაზრდების სოციალურუფლებებს სერიოზულადმოეკიდოს ყველააქტორი, რომელსაცეხება სოციალურიინკლუზია დასოციალური ერთიანობა.

3.1.5 ადამიანის უფლებათასწავლების პროგრამები

38. ევროპისსაბჭოს ახალგაზრდულსაკითხთა სექტორიახორციელებს ადამიანისუფლებათა სწავლებისეროვნულ დარეგიონულ ტრენინგებს, რომლებიც განკუთვნილიაახალგაზრდა ლიდერებისათვისდა ახალგაზრდულიმუშაკებისათვის დაეფუძნება კომპასი: ახალგაზრდებისათვის ადამიანისუფლებათა სწავლებისსახელმძღვანელოსდა დემოკრატიულიმოქალაქეობის განათლებისადა ადამიანისუფლებათა სწავლებისშესახებ ქარტიას.

3.2 ევროკომისიადა სხვაორგანოები

39. ხარისხისგანვითარება სწავლების- იმ ინფორმაციისშეგროვების სისტემატურიდა უწყვეტიპროცესია, რომლისგამოყენებაც უნდამოხდეს ცოდნაზედაფუძნებული, მიმდინარედა ეტაპობრივიგაუმჯობესებების განსახორციელებლად.“[22] შესაბამისად, მას შემდეგ, რაც განისაზღვრებაინდიკატორები, გადაწყვეტილებაუნდა იქნასმიღებული იმაზე, თუ კონკრეტულადროგორ უნდაგანხორციელდეს მათიანალიზი; რაინსტრუმენტები უნდაიქნას გამოყენებულისტატისტიკური მონაცემებისშესაგროვებლად. სახელმძღვანელოშიწარმოდგენილია სხვადასხვაინსტრუმენტები, მათშორის, სტატისტიკურიმონაცემებისა დასამუშაო პროცესებისდოკუმენტირების ინსტრუმენტები, კითხვარი ახალგაზრდებისთვის, რომლებიც მონაწილეობენან სარგებელსიღებენ ახალგაზრდულისაქმიანობიდან, ინტერვიუებისდა ფოკუს-ჯგუფებისშაბლონები დათვითშეფასებისა დათანატოლთა მიერშეფასების ინსტრუმენტები.

40. მიუხედავადიმისა, რომზემოაღნიშნული პრინციპები2003 წელს იქნადადგენილი, დოკუმენტირებისადა შეფასებისიმ სისტემებისგანვითარება, რომელიცაკმაყოფილებს მოთხოვნებს, ცოტა ხნისწინ დაწიყო. ამ მხრივ, აღსანიშნავია ევროკომისიისახალგაზრდული საქმიანობისგაუმჯობესება - ხარისხისგანვითარების სახელმძღვანელო[23](შემდგომში, „სახელმძღვანელო“), რომელიც შეიცავსასეთი სისტემებისგარკვეულ მაგალითებსდა მათიიმპლემენტაციისა დაგამოყენების შესახებრეკომენდაციებს.

41. სახელმძღვანელოშიწარმოდგენილია დეტალურიინსტრუქციები იმისშესახებ, თუროგორ უნდაშეიქმნას დაგანხორციელდეს ხარისხისგანვითარების სისტემა. მისი მიზანიაახალგაზრდული საქმიანობისსექტორის უზრუნველყოფაადვილად მისაწვდომიდა კონკრეტულიმოდელით, რომელიცუზრუნველყოფს უწყვეტ, სისტემატურ დაცოდნაზე დაფუძნებულხარისხის განვითარებას. სახელმძღვანელო, ასევე, იყენებს მკაფიოდა ტექნიკურიტერმინებისგან თავისუფალენას, რაცმას ადვილადგასაგებს ხდისყველა იმდაინტერესებულ მხარისთვის, რომელთა ჩართვაცამ პროცესშიარის საჭირო: ახალგაზრდა ადამიანებიდანდა ახალგაზრდულიმუშაკებიდან საჯაროადმინისტრატორებამდე დაპოლიტიკოსებამდე.

42. სახელმძღვანელოშეიცავს შემდეგძირითად გზავნილებს:

·         ხარისხის განვითარებისხერხემალი არისმკაფიო დასტრუქტუირებული პროცესი, რომელიც იყენებსკარგად მორგებულინსტრუმენტებს, თუმცა, ხარისხის განვითარებისარსებითი შემადგენელინაწილია კონსტრუქციულიგააზრება დაყოველმხრივი ანალიზი, რომელიც სანდოინფორმაციას ეფუძნება;

·         გააზრებას დაანალიზს, მიუხედავადიმისა, თურა ეტაპზეაქვს ადგილიამას - სისტემისშექმნის თუგანხორციელების - საჭიროებსყველა შესაბამისიდაინტერესებული მხარისჩართულობასა დამოსაზრებებს;

·         ხარისხის განვითარებაუნდა იყოსუწყვეტი პროცესი. შესაბამისად, მუშაობისასკარგი დასასიამოვნო ატმოსფეროაუცილებელია.[24]

43. მე-3 თავი, სახელწოდებითინდიკატორების დაინფორმაციის შეგროვების ინსტრუმენტების შემუშავება“, შეიცავს ხუთიძირითადი სფეროსჩამონათვალს, რომელთამიმართაც საჭიროაინდიკატორების ფორმულირება: ძირითადი პრინციპები; ძირითადი მახასიათებლები; შედეგები; წინაპირობებიდა სამუშაოპროცესები. ინდიკატორებისგანვითარების მთავარიმეთოდია კითხვებისდასმა იმძირითადი კრიტერიუმებისიდენტიფიცირების მიზნით, რომელიც მოცემულითემის მახასიათებლებთანარის კავშირში. სახელმძღვანელო ამმხრივ სასარგებლომაგალითებს შეიცავს.[25]

44. ინდიკატორებისგამოყენებით შეფასებისსხვადასხვა მეთოდებს, შესაძლოა, განსხვავებულიშედეგები ჰქონდეს, ხოლო ზოგიერთიმეთოდი უფროსაიმედოა. მაგალითად, ახალგაზრდული საქმიანობისშეფასებისას შვედეთისერთ-ერთდიდ ქალაქშიორი კითხვარიიქნა გამოყენებული: ერთი ახალგაზრდულიმუშაკებისთვის, ხოლომეორე კიიმ ახალგაზრდებისთვის, რომლებიც მონაწილეობდნენახალგაზრდულ საქმიანობაშიან სარგებელსიღებდნენ მისგან. მონაწილეებს ჰკითხეს, აქტივობები ეფუძნებოდათუ არაახალგაზრდების აქტიურმონაწილეობას: ორმაჯგუფმა განსხვავებულიპასუხები წარმოადგინა. თუმცა, ახალგაზრდებიუფრო მეტადარიან ინფორმირებულებითავიანთი მონაწილეობისშესახებ დამათ არაქვთ ვალდებულება, რაიმე პოლიტიკასმისდიონ. შესაბამისად, მათი პასუხიუფრო მეტადსანდოდ იქნამიჩნეული.[26]

45. თუიდეა მდგომარეობსახალგაზრდების აქტიურიპასუხისმგებლობის ანალიზში, გასათვალისწინებელია ქვემოთწარმოდგენილი ინდიკატორები, რომელიც ახალგაზრდებისაქტიური პასუხისმგებლობისხელშეწყობისკენ არისმიმართული:

·         არსებობს მკაფიომოდელი ახალგაზრდებისათვისსაჭირო ტრენინგისუზრუნველსაყოფად.

·         არსებობს მკაფიორუტინა ახალგაზრდებისთავიანთი უფლებებისადა შესაძლებლობებისთვისინფორმირებისთვის.

·         მკაფიოდ განსაზღვრულიაახალგაზრდებისთვის განკუთვნილიროლები დაპოზიციები.

·         კარგად არისგანვითარებული მეთოდებიახალგაზრდებს შორისპასუხისმგებლობების გასანაწილებლად.   

·         არსებობს მკაფიოსამუშაო გეგმაიმასთან დაკავშირებით, თუ რაქმედებები უნდაიქნას განხორციელებულიდა ვისმიერ, რათაკონკრეტული მიზნებიიქნას მიღწეულიახალგაზრდების პასუხისმგებლობასთანდაკავშირებით.

3.2.2 ხარისხიანი შეფასება: მაგალითები

46. მომხსენებლებიაღნიშნავენ, რომახალგაზრდული საქმიანობისმართვა დამისი შედეგებისწარმოჩენა ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლების მიერშეფასებას საჭიროებს. ახალგაზრდული საქმიანობისპროვაიდერებისათვის შეფასებამნიშვნელოვანია, რათაისინი დაფიქრდნენთავიანთი პრაქტიკისშესახებ დაგანავითარონ იგი. მხოლოდ ხარისხის(მონაწილეობის, სწავლებისდა ახალგაზრდებისმიზნების მიღწევისხარისხი), სამიზნეჯგუფების (ვინარის ინიციატივისსამიზნე) დახარჯების შესახებინფორმაციის რეგულარულადშეგროვებითა დაანალიზით არისშესაძლებელი ხელისუფლებისადა პრაქტიკოსებისმიერ სწავლებისსისტემის შექმნადა ახალგაზრდულისაქმიანობის განვითარებაევროპის საბჭოსრეკომენდაციის შესაბამისად

ესპანეთი: გერონასრეგიონში რამოდენიმემუნიციპალიტეტი იყენებსინდიკატორებზე დაფუძნებულთვითშეფასებას, ადგილობრივიახალგაზრდული პოლიტიკისმიმართულებების შესახებინფორმაციის შესაგროვებლად. ეს ინსტრუმენტიშექმნილია გერონასუნივერსიტეტის მიერ, რომელიც მუნიციპალიტეტებსმხარს უჭერსმის გამოყენებაში. თავდაპირველად, მუნიციპალიტეტებიდა ახალგაზრდულიმუშაკები არიყვნენ მიჩვეულებიინფორმაციის ამფორმით შეგროვებას. უნივერსიტეტი მათდაეხმარა შეფასებებისგამოყენებაში, ხოლოახლა შეფასებებისკულტურა სულუფრო დაუფრო ხშირადგამოიყენება ახალგაზრდულსაქმიანობაში დაადამიანებს ეხმარებაარსებული სიტუაციისგაკონტროლებაში, მიზნებისადა მიმართულებებისგანსაზღვრაში.

ლიეტუვა: მუნიციპალიტეტებისმიერ შემუშავდაახალგაზრდული პოლიტიკისხარისხის შეფასებისმეთოდოლოგია, რათაეროვნულ დაადგილობრივ დონეზეგანხორციელებული პროგრამებისადა ღონისძიებებისეფექტურობა მაქსიმალურადგაზრდილიყო დამომხდარიყო მუნიციპალიტეტებშიშემუშავებული ახალგაზრდულიპოლიტიკის ჰარმონიზება. შეფასების თითეულიანგარიში აღწერსადგილობრივ კონტექსტსდა შეიცავსმონაცემებს, რომელიცცხრა ინდიკატორებისშესაბამისად შეგროვდადა მათანალიზს (ახალგაზრდულიპოლიტიკის განხორციელებისწინაპირობები; ახალგაზრდებისმხარდაჭერა; ახალგაზრდებისარაფორმალური განათლება, ტრენინგი დაკონსულტაცია; ახალგაზრდულიინფორმაცია, უწყებათაშორისიგანზომილება, სექტორთშორისიგანზომილება, ახალგაზრდულიპოლიტიკის ხელშეუხებლობა, ახალგზრდული პოლიტიკისგაუმჯობესება დაინოვაციები, საერთაშორისოურთიერთობები დათანამშრომლობა), კარგიპრაქტიკის მაგალითებსადა შეფასებისრეზიუმეს. ანგარიშებისაჯაროა დახელმისაწვდომია ელექტრონულად.

3.2.3 პროექტი„Europe Goes Local“

47. 2016 წელს, Erasmus+ ახალგაზრდულიპროგრამის ეროვნულმასააგენტოებმა დამათმა პარტნიორებმა[27] გრძელვადიანითანამშრომლობა დაიწყეს. შედეგად, შემუშავდადა განხორციელდაპროექტი, სახელწოდებით: “Europe Goes Local: Supporting Youth Work at the Municipal Level”, რომლისძირითადი მიზანიაახხალგაზრდული საქმიანობისხარისხის გაუმჯობესება, განსაკუთრებით მუნიციპალურდონეზე აქტიურსხვადასხვა დაინტერესებულმხარეებს შორისთანამშრომლობის გაუმჯობესებისგზით.

48. 2019 წლის 4 ივნისს, Europe Goes Local ქსელის მე-3 ევროპულ ღონისძიებაში, მე-3 ახალგაზრდულიყრილობის რეკომენდაციებისადა ევროპისსაბჭოს მიერახალგაზრდული საქმიანობისშესახებ ახლადმიღებულირეკომენდაციის [(CM/Rec 2017)4] შესაბამისად, პროექტის მმართველმა კომიტეტმა დაისახა ადგილობრივი ახალგაზრდული საქმიანობის შესახებ ევროპული ქარტიის შექმნის მიზანი, რაც უნდა განხორციელებულიყო ევროპულ, ეროვნულ და ადგილობრივ დონეზე სხვადასხვა ინიციატივებისა და აქტივობების გზით.

3.2.4 ევროპის ქარტია ადგილობრივი ახალგაზრდული საქმიანობის შესახებ

49. ქარტია წარმოადგენს საერთო ევროპულ პლატფორმას ახალგაზრდული საქმიანობის შესახებ საჭირო დიალოგისთვის. იგი არის ერთგვარი საკონტროლო ჩამონათვალი“, რომლის გარშემოც დაინტერესებულ მხარეებს შეუძლიათ, განიხილონ თუ რა ზომებია საჭირო ახალგაზრდული საქმიანობის კიდევ უფრო განვითარებისთვის.

50. ქარტიის შესავალი ასახავს ახალგაზრდული საქმიანობის მნიშვნელობას და ნიადაგს ამზადებს შემდეგი სახელმძღვანელო პრინციპებისთვის: „დემოკრატიულ საზოგადოებას სჭირდება ახალგაზრდების ხმა და აქტიური მონაწილეობა. ამ როლის შესასრულებლად, ახალგაზრდებს სჭირდებათ ადგილი, სადაც ისინი საკუთარ დღის წესრიგს შექმნიან; ადგილი, სადაც ისინი, თანატოლებთან ერთად, თავიანთ ინტერესებსა და ნიჭს, ისევე, როგორც სამომავლო იდეებს განავითარებენ, გამოხატავენ და გამოიკვლევენ; სივრცე, სადაც ისინი მიიღებენ სტიმულსა და მხარდაჭერას იმ ცოდნის, უნარების, დამოკიდებულებებისა და ფასეულობების კიდევ უფრო განვითარებისთვის, რომელიც სჭირდებათ მათი, როგორც ინდივიდებისა და მოქალაქეების სრული პოტენციალის რეალიზებისთვის. ახალგაზრდული საქმიანობა არის ეს სივრცე, ხოლო ახალგაზრდები ყოველთვის უნდა იყვნენ ამ სივრცის ძირითადი დაინტერესებული მხარეები.“[28]

51. ქარტიაში წარმოდგენილი ახალგაზრდული საქმიანობის ძირითადი პრინციპების თანახმად, ახალგაზრდული საქმიანობა ეფუძნება ფასეულობას და საჭიროა, რომ იგი:

·         ეფუძნებოდეს ნებაყოფლობითმონაწილეობას - ახალგაზრდებიახალგაზრდულ საქმიანობაშიაქტიურად უნდამონაწილეობდნენ საკუთარინებითა დამოტივაციით;

·         ეფუძნებოდეს დარეაგირებდეს ახალგაზრდებისსაჭიროებებზე, ინერესებზე, იდეებსა დაგამოცდილებაზე, მათიაღქმის შესაბამისად, რითაც იგიახალგაზრდებს მოუტანსდამატებით ღირებულებასდა/ანსიხარულს ცხოვრებაში;

·         შეიქმნას, ორგანიზებულიიქნას, დაიგეგმოს, მომზადდეს, განხორციელდესდა შეფასდესახალგაზრდებთან ერთადან ახალგაზრდებისმიერ;

·         წვლილი შეჰქონდესახალგაზრდების პიროვნულდა სოციალურგანვითარებაში, არაფორმალურისწავლების დათვითგანათლების გზით;

·         მიზნად ისახავდესახალგაზრდების თვითგამორკვევის, ავტონომიის დაუფლებებზე წვდომისგაუმჯობესებას;

·         გააჩნდეს ახალგაზრდებისჰოლისტიკური აღქმადა უზრუნველყოფდესმათთან შეხვედრებსადგილზე, იმისგათვალისიწნებით, რომახალგაზრდები არიანშესაძლებლობების მქონეპირები დათავიანთი ცხოვრებისდა ფართოსაზოგადოების ძირითადირესურსი;

·         ხელს უწყობდესკრიტიკულ აზროვნებასდა კრეატიულობას, ისევე, როგორცადამიანის უფლებებს, დემოკრატიულ ფასეულობებსდა აქტიურმონაწილეობას;

·         იყოს აქტიურადინკლუზიური დაყველა ახალგაზრდასსთავაზობდეს თანაბარშესაძლებლობებს.

გენტოფტეს მუნიციპალიტეტი, დანია: მუნიციპალიტეტსსაკუთარი ახალგაზრდულიპოლიტიკა აქვს(რომელსაც ეწოდებაUNG POLITIK). იგიშემუშავდა ახალგაზრდებსადა პოლიტიკოსებსშორის მჭიდროთანამშრომლობის საფუძველზე. „მობილური ახალგაზრდულიოფისი ერთ-ერთიაიმ მრავალფეროვანიინიციატივებიდან რომელსაცაღნიშნული პოლიტიკაითვალისწინებს. მუნიციპალიტეტმაახალგაზრდებს მისცაშესაძლებლობა, განევითარებინათდა ემუშავებინათმობილური ახალგაზრდულიოფისი“, რომელიცგულისხმობს მუნიციპალიტეტისმასშტაბით გადაადგილებასდა ახალგაზრდებისჩართვას სხვადასხვააქტივობებში. ახალგაზრდებსყოველგვარი შეზღუდვებისგარეშე შეუძლიათ, ორგანიზება გაუწიონდა კონცეპტუალურადგანავითარონ მობილურიახალგაზრდული ოფისები“, რომელსაც ექნებამობილური საკვებიობიექტის ფუნქცია, ხოლო სახურავზემოეწყობა სცენა. ახალგაზრდების კრეატიულჯგუფთან ერთად, პოლიტიკური პრიორიტიზაციამუნიციპალიტეტს უზრუნველყოფსეფექტური შესაძლებლობებითახალგაზრდების კონკრეტულაქტივობებსა დაპოლიტიკის შემუშავებაშიჩასართავად

.პორტო, პორტუგალია, პორტოსახალგაზრდული სტრატეგია: ესარის ახალიმუნიციპალური ახალგაზრდულისტრატეგია, რომელიცაერთიანებს ახალგაზრდებს, ახალგაზრდულ მუშაკებსადა გადაწყვეტილებისმიმღებ პირებს. იგი იყენებსმიზნებზე ორიენტირებულმიდგომას დემოკრატიულიმონაწილეობის განსამტკიცებლადდა ახალგაზრდებისადმიმეგობრული ქალაქისგასაძლიერებლად. Erasmus+ #YouthUpPorto შექმნის ცხრაახალგაზრდულ ლაბორატორიას, რომელშიც შვიდიქალაქის რაიონებიმიიღებენ მონაწილეობას. ახალგაზრდული დიალოგისადგილობრივი პროექტიიწვევს ყველადაინტერესებულ მხარესშემდეგ საკითხებზესათანამშრომლოდ: ) ადგილობრივი ახალგაზრდულიპოლიტიკის შეფასება; 2) საერთო პრინციპებიდა ხედვა(#youthupporto მანიფესტი); 3) პორტოს ახალგაზრდულიმიზნები დაSMART სამიზნეები (ადგილობრივი, ეროვნული დაგლობალური დღისწესრიგების დაკავშირება); 4) ახალგაზრდების მონაწილეობისმექანიზმები; 5) ინსტრუმენტთა კრებულიახალგაზრდული საქმიანობის, ახალგაზრდული ორგანიზაციებისადა აქტიურიმოქალაქეების მხარდასაჭერად/ პროექტის გუნდიაერთიანებს პორტოსახალგაზრდული საბჭოსორგანიზაციებს, ეროვნულახალგაზრდულ საბჭოსდა ახალგაზრდულიასოციაციების ეროვნულფედერაციას. პორტოსახალგაზრდულ საბჭოსთანერთად იგიიკვლევს ადგილობრივიახალგაზრდული პოლიტიკისსხვადასხვა მიმართულებებისერთობლივად მართვაზეგადასვლის შესაძლებლობას. პროექტის დიზაინი, ასევე, ითვალისწინებსოთხ ტრენინგ-აქტივობასახალგაზრდებისთვის დაახალგაზრდული მუშაკებისთვის, 4 სემინარს სხვამუნიციპალიტეტებთან, ეროვნულიადგილობრივი ახალგაზრდულისაბჭოს ერთშეხვედრას, თანატოლთამიერ სწავლებისადა კომპეტენციებისგანვითარების მხარდასაჭერად.

4. ახალგაზრდულიინიციატივები დასაქმიანობა კრიზისულისიტუაციების დროს

52. ევროპამტურბულენტური ათწლეულიგაიარა დაგაუმკლავდა არაერთკრიზისს, რომელიცკრიტიკულ გამოწვევებსქმნიდა ხელისუფლებისყველა დონეზედა ადაპტირებულიდა ეფექტურიზომების მიღებასმოითხოვდა. დიდიოდენობით ლტოლვილთაშემოდინებამ, რომლებიცსაკუთარი სიცოცხლისგადასარჩენად გაურბოდნენომს ანშიმშილს დაარაადამიანურ პირობებშიცხოვრებას, დაკლიმატის ცვლილებისგააქტიურებამ, რაცგამოიხატებოდა ისეთბუნებრივ კატასტროფებში, როგორიცაა ფართომასშტაბიანიხანძრები დაწყალდიდობები, ქალაქებისადა სოფლებისმედეგობა გამოსცადა. მოსახლეობის გარკვეულიჯგუფების მზარდმარადიკალიზაციამ განაპირობატერორისტული თავდასხმებიარაერთ ქალაქშიდა, ზოგშემთხვევაში, მოჰყვასაპასუხო რეაქციამთავრობების მხრიდან, რაც გამოიხატებოდაინდივიდუალური თავისუფლებებისგარკვეულწილად შეზღუდვით. ამას თანახლდა სიძულვილისენის ახალიფორმების გავრცელებადა მიმდინარეCOVID-19 პანდემია, რომელმაც, ასევე, გავლენა იქონიაევროპული პოლიტიკისფორმირებაზე დაკვლავ გავლენასახდენს თითეულიმოქალაქის ცხოვრებაზე. ახალგაზრდები აქტიურადდა თვალსაჩინოდმონაწილეობენ აღნიშნულპრობლემებთან გამკლავებაში.

4.1 ლტოლვილთაინტეგრაცია

53. ბოლოწლებში მიგრაციამარაერთი ევროპულიქვეყანა უდიდესიზეწოლის ქვეშმოაქცია. ქვეყნებიიმიგრანტების უფროსწრაფი დაეფექტური ინტეგრაციისუზრუნველყოფის გზებზეზრუნავენ. ახალგაზრდულსექტორს რთულიდავალება აკისრია, რომელიც მოიცავსშუალედურ დაგრძელვადიან ზომებსმიგრანტთა დიდინაწილის დასახმარებლად, რომლებიც თავადახალგაზრდები არიან, რათა ისინიინტეგრირდნენ ახალთემებში დამონაწილეობა მიიღონსაზოგადოებრივ ცხოვრებაში(cf კერძოდ, რეკომენდაციაCM/Rec(2019)4 ახალგაზრდალტოლვილების მხარდაჭერაზრდასრულ ადამიანებადჩამოყალიბებაში).

54. ევროკავშირისწევრი 27 ქვეყნისანგარიშის თანახმად, „ახალგაზრდული საქმიანობა, ასევე, განიმარტებაუფრო ფართო, საზოგადოებრივი მიზნებისსაფუძველზე, რაცმოიცავს დემოკრატიულსაზოგადოებებში მონაწილეობას, პრევენციას დასოციალურ ინკლუზიასდა ერთიანობას.“[29] ერთ-ერთიძირითადი საკითხიდა თემატურიპრიორიტეტი, რომელზეცყურადღებას ამახვილებსსხვადასხვა მთავრობისახალგაზრდული პოლიტიკადა დაფინანსებისპროგრამები არისარახელსაყრელ პრიობებშიმყოფი ახალგაზრდებისმდგომარეობა. მიგრანტულიწარმომავლობის მქონეახალგაზრდები ერთ-ერთისამიზნე ჯგუფია, რომლებიც ყველაზენაკლებად არიანჩართულები ახალგაზრდულსაქმიანობაში.[30] სწორედამიტომ, ახალგაზრდულმაორგანიზაციებმა დაახალგაზრდულმა ცენტრებმაუნდა გადახედონიმ აქტივობებს, რომელთაც ისინისთავაზობენ ახალგაზრდებსდა კრიტიკულადშეაფასონ ამაქტივობების შესაფერისობამოწყველადი ჯგუფებისთვის(მათ შორის, ლტოლვილებისთვის) დაამ აქტივობებისმისაწვდომობა მრავალფეროვანიჯგუფებისთვის, მათშორის, ნაკლებიფინანსური შესაძლებლობებისმქონე ადამიანებისთვისდა ..

ცვლილებისანგენტთა აკადემია, სტოქჰოლმი, შვედეთი: ეს არისტრენინგისა დამენტორინგის ადგილობრივიპროექტი, რომლისგანხორციელებაც დაიწყოშვედეთში რეგისტრირებულმაახალგაზრდულმა ორგანიზაციამThe Young Republic, დარომელიც მიზნადისახავს ახალგაზრდებისგაძლიერებას (მათშორის, ლტოლვილებისადა მიგრანტულიწარმომავლობის მქონეახალგაზრდების), თავიანთთემებში მონაწილეობაზედაფუძნებული დაინკლუზიური გარემოსშექმნის მიზნით. პროექტი განხორციელდასამ ეტაპად. პირველ ეტაპზეჩატარდა სემინარი, რომლის დროსაცახალგაზრდები დაიყვნენპატარა ჯგუფებადდა მათგანიხილეს დადაგეგმეს თავიანთიპროექტები, მენტორებთანერთად. პროგრესისმონიტორინგი განხორციელდასამი პროექტისშემთხვევაში: შვედეთისარჩევნებზე საზღვარგარეთდაბადებული ახალგაზრდებისმონაწილეობის გაზრდა; ახალგაზრდა მიგრანტებსადა ადგილობრივხელისუფლებას შორისდიალოგის ხელშეწყობა; და ლგბტქი+ თავშესაფრის მაძიებლებისათვისუსაფრთხო განთავსებისუზრუნველყოფა. პროექტმაწარმატებით შეძლოარაორგანიზებული ახალგაზრდებისაქტიურად ჩართვაადგილობრივ აქტივიზმში. საზღვარგარეთ დაბადებულიახალგაზრდების არჩევნებშიმონაწილეობის წახალისებისკენმიმართული კამპანიისშედეგად, პროექტისინტერაქციის მაჩვენებელმანახევარ მილიონსგადააჭარბა.

Blend-In — ენობრივი, კულტურულიდა საზოგადოებრივიორიენტაცია ახალგაზრდალტოლვილებისთვის კვიპროსში: პროექტი, რომელსაცაფინანსებს Erasmus+, მიზნადისახავს ახალგაზრდამიგრანტებისა დალტოლვილების დაუბრკოლებელკულტურულ დასაზოგადოებრივ ინტეგრაციასმასპინძელ საზოგადოებაში. პროექტი, ასევე, განკუთვნილია ახალგაზრდულიმუშაკებისთვის, სოციალურიმუშაკებისთვის დაოპერატორებისთვის. მიზნებისმისაღწევად, შვიდიევროპული ორგანიზაციისკონსორციუმმა ისეთიქვეყნებიდან, როგორიცაასაბერძნეთი, იტალია, კვიპროსი, მალტადა გაერთიანებულისამეფო, შექმნადა განავითარაორი ძირითადირესურსი: მობილურიაპლიკაცია ლტოლვილებისადა მიგრანტებისსაჭიროებებს დასაკმაყოფილებლად, ქვეყანაში ჩამოსვლისპირველ დღეებში, და მათსაორიენტაციოდ მასპინძელისაზოგადოების კულტურულირეალობებთან დანორმებთან დაკავშირებით; სახელმძღვანელო ოპერატორებისთვის, რომელიც ფოკუსირებასახდენს ახალგაზრდალტოვილებისა დამიგრანტების მასპინძელსაზოგადოებაში წარმატებითინტეგრაციასთან დაკავშირებულძირითად სფეროებზე.

სოციალურიინოვატორები მიგრანტისპერსპექტივიდან, Ashoka Foundation, ესპანეთი:
Hello Spain
, Ashoka Foundation-დანიწყებს პროგრამასცვლილების აინიციატორებისათვის, რომლებიც წარმოადგენენლტოლვილებს, მიგრანტებსან დიასპორას. პროგრამა მათეხმარება მყარისოციალური სტრუქტურებისშექმნაში დამათ უზრუნველყოფსტრენინგით დაინოვაციური ლაბორატორიით“, სადაც ისინიშეძლებენ საკუთარიიდეების წარდგენასპროექტებთან დაკავშირებით, მეწარმეთა მთლიანითემის დასახმარებლად. აღნიშნული გუნდი, ნაწილობრივ, ახალგაზრდულიმუშაკებისგან შედგება, რომლებიც სოციალურპროექტებზე მუშაობენდა დაკავშირებულებიარიან Ashoka Young Change-makers-ისპროექტთან, რომელიცინტეგრაციული სწავლებისგაუმჯობესებას ისახავსმიზნად.

4.2 გაეროსმდგრადი განვითარებისმიზნები(SDGs), კლიმატის ცვლილებადა ახალგაზრდულისაქმიანობა

55. გაეროსორგანოები თვლიან, რომ ახალგაზრდებიძირითად როლსასრულებენ მდგრადიგანვითარების 17 მიზნისშესახებ ცნობიერებისამაღლებაში, საგანმანათლებლოპროგრამების განხორციელებაში, მდგრადი ცხოვრებისსტილის ხელშეწყობაში, ბუნების შენარჩუნებაში, განახლებადი ენერგიისმხარდაჭერაში, გარემოსადმიმეგობრული პრაქტიკებისდანერგვასა დაადაპტაციისა დაზიანის შემცირებისპროექტების იმპლემენტაციაში. არაერთ ქვეყანაშიახალგაზრდები მოსახლეობისუმრავლესობას წარმოადგენენდა მათგააჩნიათ სულუფრო დაუფრო მზარდისოციალური დაგარემოსდაცვითი ცნობიერება, რომელსაც აქვსძალა, საზოგადოებებსუბიძგოს ისეთიმომავლისკენ, როდესაც ნახშირბადის გამოყოფის მაჩვენებელი იქნება დაბალი და იარსებებს კლიმატის მიმართ მდგრადობა.[31]

56. შესაბამისად, მომხსენებლები თვლიან, რომ ახალგაზრდებთანერთად დაახალგაზრდების მიერგანხორციელებული საქმიანობაუაღრესად მნიშვნელოვანია, რათა გაიზარდოსევროპის საბჭოსწევრი სახელმწიფოებისამბიციები ახალიკლიმატის ცვლილებისრეჟიმის ხელშეწყობისკუთხით. კლიმატისცვლილებასთან ბრძოლასაჭიროებს ერთიან, კოორდინირებულ დამრავალმხრივ მოქმედებას, რომელიც მხარდაჭერილიიქნება ინდივიდებისცნობიერი დაინფორმირებული ძალისხმევით

57. ახალგაზრდებიცვლილების მამოძრავებელმთავარ ძალასწარმოადგენენ. შესაბამისად, აუცილებელია, რომგანმტკიცდეს არაფორმალურისწავლება დათვითგანათლება კლიმატისცვლილებისა დამდგრადი ცხოვრებისსტილის შესახებ, რათა გაიზარდოსცნობიერება კლიმატისცვლილების ფაქტებისშესახებ დაახალაგაზრდებმა შეძლონამ ცოდნისყოველდღიურ ცხოვრებაშიინტეგრირება. ამასთან, საჭიროა პარტნიორობებისდამყარება მთავრობებს, ტერიტორიულ ორგანოებს, არასამთავრობო ორგანიზაციებსდა ახალგაზრდულორგანიზაციებს შორის, ერთობლივი გარემოსდაცვითიინიციატივებისთვის, რომელთამიზანიც იქნებაახალგაზრდების, როგორცმომავალი ლიდერებისადა  კლიმატისცვლილების ახალირეჟიმის მამოძრავებელიძალის შესაძლებლობებისგანვითარება.

პროექტიახალგაზრდა ლიედერებიკლიმატის ცვლილებისთვის“, შოტლანდია: ამ 2020 წლის პროექტის მიზანია შოტლანდიელი ახალგაზრდული მუშაკები უზრუნველყოს კლიმატის ცვლილების შესახებ პრაქტიკული ინფორმაციით და იმ უნარებითა და ინსტრუმენტებით, რომელიც ახალგაზრდების შეშფოთებას გადააქცევს პოზიტიურ და პრაქტიკულ ქმედებად. პროექტი, რომელიც დაიწყო შოტლანდიის ახალგაზრდული საქმიანობის ეროვნულმა სააგენტომ, ორგანიზაცია Keep Scotland Beautiful-თან ერთად, უზრუნველყოფს: კლიმატის ცვლილების შესახებ უფასო ტრენინგს ახალგაზრდული მუშაკებისთვის, რომლებიც ახალგაზრდული საქმიანობის სხვადასხვა სფეროებში მუშაობენ (ტრენინგი მოიცავს ერთდღიან სწავლებას და მისი შეთავაზება მოხდება პირისპირ სემინარების, თვითგანათლებისა და ვებინარების სახით, რაც უზრუნველყოფს მოქნილობას და მისაწვდომობას); ქტივობების, რესურსებისა და იდეების კრებულის შემუშავებას, რომლის გამოყენებასაც შეძლებენ ახალგაზრდული მუშაკები, რათა მოხდეს ახალგაზრდების ინფორმირება და მობილიზება იმისათვის, რომ მათ თავიანთი როლი შეასრულონ კლიმატის ცვლილებასთან დაკავშირებულ გამოწვევებზე რეაგირებაში; კლიმატის ცვლილებების სფეროში ტრენერთა ტრენერების მომზადებას.

#UnÁrbolPorEuropa, Equipo Europa, ესპანეთი: ამ პროექტისმიზანია, ხელიშეუწყოს ესპანელიახალგაზრდების მონაწილეობასადგილობრივი გადაწყვეტილებებისმიღების პროცესში, მდგრადობასთან დაკავშირებით. მათ პროექტისთავაზობს ტრენინგსევროპის მწვანეშეთანხმებისა დაახალგაზრდული აქტივიზმისშესახებ. ამასთან, შეიქმნა ახალგაზრდულიფორუმი ადგილობრივიმდგრადობის შესახებ“, სადაც ახალგაზრდებიგანიხილავენ სხვადასხვათემებს დააკეთებენ შესაბამისდასკვნებს. პროექტი, რომელიც დაიწყოახალგაზრდულმა ასოციაციამEquipo Europa, ესპანეთისევროპარლამენტის ოფისთან(მადრიდი) თანამშრომლობისსაფუძველზე, იწვევსახალგაზრდებს, რათაისინი ჩართოსადგილობრივ ადმინისტრირებაში, ესპანეთის ყველაპროვინციაში, კლიმატისცვლილებასთან ბრძოლისკუთხით.

4.3 რადიკალიზაცია

58. ინდივიდებისადა ჯგუფებისრადიკალიზაცია დათანმდევი ძალადობისგამოყენება მზარდგამოწვევას წარმოადგენსევროპასა დამის მეზობელრეგიონებში. განსაკუთრებითმზარდია სიძულვილისენის გამოყენების, ძალადობრივი ქსენოფობიის, რელიგიური დაპოლიტიკური ექსტრემიზმის, ტერორისტული თავდასხმების, სიძულვილით მოტივირებულიდანაშაულებისა დამიგრანტებსა დალტოლვილებზე თავდასხმისშემთხვევები, როგორცევროპაში, ისემეზობელ რეგიონებში. აღნიშნული მზარდიგამოწვევები ნათლადადასტურებს ახალგაზრდებთანმუშაობის საჭიროებას, რათა მოხდესექსტრემიზმის ძირეულიგამომწვევი მიზეზებისიდენტიფიცირება დამათზე რეაგირება, რადიკალიზაციის პრევენციადა, ასევე, ახალგაზრდების მდგრადობისგანმტკიცება, მარგინალიზაციისპრევენცია, თანასწორობისხელშეწყობა, ალტერნატივებისხაზგასმა დაიმ თემებისერთიანობის გამყარება, რომელშიც ისინიცხოვრობენ.

59. ერთისმხრივ, მზარდიაევროპაში დაბადებულიდა გაზრდილიახალგაზრდების რელიგიურირადიკალიზაციის შემთხვევები, განსაკუთრებით ისეთქვეყნებში, როგორიცაასაფრანგეთი, ბელგიადა გერმანია, ისევე, როგორცდასავლეთ ბალკანეთისქვეყნებსა დასამხრეთ ხმელთაშუაზღვისპირეთში. მეორეს მხრივ, ჩვენ, ასევე, მომსწრენი ვართიმისა, თუროგორ ვითარდებაპარალელურად მემარჯვენერადიკალიზაცია როგორცდასავლეთ, ისეაღმოსავლეთ ევროპაში. უნდა აღინიშნოსდა ხაზგასმითითქვას, რომგანსხვავებული ტიპისრადიკალიზაციები ხშირადთანაარსებობენ დაერთმანეთს კვებავენ“. აღნიშნული მზარდიგამოწვევები ადასტურებსახალგაზრდებთან მუშაობისგადაუდებელ აუცილებლობას, რათა მოხდესექსტრემიზმის ძირეულიგამომწვევი მიზეზებისიდენტიფიცირება დამათზე რეაგირებადა რადიკალიზაციისპრევენცია.

60. ახალგაზრდულისექტორი ვერიქნება ძალადობრივირადიკალიზაციის პანაცეა. თუმცა, ახალგაზრდულსაქმიანობას, განათლებასთანდა სხვასექტორებთან ერთად, შეუძლია, გარკვეულიროლი შეასრულოსძალადობრივი რადიკალიზაციისადრეულ ეტაპებზეპრევენციაში. აღნიშნულისმიღწევა შესაძლებელია, მაგალითად, შემდეგიგზებით:

·         ახალგაზრდების გაძლიერება, რათა გაიზარდოსმათი ავტონომიისდა თვითგამორკვევისდონე, საკუთარიცხოვრება თავადაკონტროლონ დაშეძლონ საკუთარიინტერესების წარმოდგენაპასუხისმგებლიანად;

·         ახალგაზრდების მხარდაჭერაგამოწვევებთან გამკლავებაში;

·         ძალადობრივი იდეოლოგიებისმიმართ ახალგაზრდებისმდგრადობის განმტკიცება, კრიტიკული აზროვნებისგანვითარების გზითდა მათიდახმარებით, რათაშეძლონ იმზიანის დანახვა, რომელსაც ძალადობააყენებს მათდა მათთემს.[32]

ახალგაზრდული განვითარების ცენტრი „PRONI“ ბრჩკოს ოლქში, ბოსნია და ჰერცეგოვინა: პროექტის შთაგონებას წარმოადგენს კვლევის შედეგები, რომლის თანახმადაც ბოსნია და ჰერცეგოვინა ეროვნული და გლობალური ექსტრემისტული რეკრუტმენტის სამიზნედ იქცა. აღნიშნულ პრობლემაზე რეაგირების მიზნით, PRONI- ორგანიზება გაუწია სხვადასხვა აქტივობებს, როგორიცაა სოციალური მედიის კამპანიები, ღონისძიებები ქუჩებში, სპორტული ღონისძიებები და ტრენინგები ახალგაზრდული მუშაკებისთვის, ახალგაზრდულ რადიკალიზაციასთან საბრძოლველად. Facebook კამპანია “Citizens Against Terrorism B&H”, მიზნად ისახავს ახალგაზრდებს შორის ცნობიერების ამაღლებას ძალადობის გამომწვევი რადიკალიზაციის პრობლემებზე და ძალადობრივ ქცევასთან დაპირისპირება როგორც ინტერნეტში, ისე მის გარეთ. კამპანიის წვდომის მაჩვენებელი იყო 347 383 ადამიანი, ხოლო ინტერაქციის - 50 000 (პოსტთან ინტერაქციის). მოწონებების რაოდენობა 1531 იყო. კამპანიის ფარგლებში, ტუზლაში ჩატარდა ღონისძიება, რომლის ფარგლებშიც 427-მა ადამიანმა ხელი მოაწერა პეტიციას და გაუგზავნა ბოსნია და ჰერცეგოვინას ელჩს გაეროში. პეტიციაში ისინი ითხოვდნენ 22 მაისის აღიარებას ტერორიზმთან ბრძოლის საერთაშორისო დღედ. კამპანიის მიზანი იყო იმის ჩვენება, რომ ბოსნია და ჰერცეგოვინელი ახალგაზრდები აქტიურად ებრძვიან რადიკალიზაციას, მუშაობენ ადგილობრივ დონეზე, თუმცა, აზროვნებელ გლობალურად.

ფორუმი MNE როჟაიესა და პლავში, მონტენეგრო: პროექტი ჩრდ. მონტენეგროში ახალგაზრდების რადიკალიზაციის პრევენცია ახალგაზრდული საქმიანობის საშუალებით უპირისპირდება იმ ფასეულობების სისტემას, რომელიც ახალგაზრდებს აქვთ მონტენეგროს ჩრდილოეთ ნაწილში მდებარე მუნიციპალიტეტებში (როჟაიე, პლავ და ბერანე). პროექტი მხარს უჭერს ტოლერანტობას, მშვიდობის შენებას, კონფლიქტის ტრანსფორმაციას და ინდივიდუალურ განვითარებას. როჟაიესა და პლავში აღნიშნული უკავშირდება უაღრესად მჭიდრო კავშირებს ისლამთან, ხოლო ბერანეში კი მართლმადიდებლურ ეკლესიასთან. ფორუმი MNE ახორციელებს პრევენციულ საქმიანობას. კერძოდ, იგი პირდაპირ არ ებრძვის აღნიშნულ პრობლემებს, არამედ, ახორციელებს საჭიროებებზე მორგებულ აქტივობებს, რომლებიც ძირითადად შეეხება ფასეულობების სისტემას და კონფლიქტის მართვას სამივე მუნიციპალიტეტში. სხვა აქტივობებთან ერთად, პროექტი ითვალისწინებს შემდეგს: შესაძლებლობების განვითარების ტრენინგები ახალგაზრდებისთვის, სამიზნე მუნიციპალიტეტებიდან, ისეთ საკითხებზე, როგორიცაა ძალადობრივი რადიკალიზაციის და ექსტრემიზმის პრევენცია ონლაინ და ოფლაინ აქტივობებით; მინიმუმ 10 თემზე დაფუძნებული აქტივობა (დოკუმენტური ფილმები, ფესტივალები, სემინარები, გრაფიტი და ..) და ელექტრონული ბროშურა ახალგაზრდული რადიკალიზაციის პრევენციის შესახებ.  

4.4 COVID-19-ისკრიზისი

61. COVID-19-ზერეაგირების შესახებგაეროს ახალიგეგმის თანახმად[33], ახალგაზრდებიგანეკუთვნებიან საზოგადოებისიმ ჯგუფებს, რომელზეც ყველაზედიდი გავლენაიქონია პანდემიისსოციალურ-ეკონომიკურმაშედეგებმა. ისინიმწვავე სირთულეებსაწყდებიან უფლებებზეწვდომის კუთხით. COVID-19-ის გავრცელებამასიური გამოწვევააახალგაზრდული საქმიანობისსექტორისთვის. პანდემიამფაქტობრივად ერთდღეში შეცვალამთლიანი სექტორისმუშაობა, წარმოქმნაახალი დაბრკოლებებიახალგაზრდებსა დაიმ სასიცოცხლომხარდაჭერას შორის, რომელსაც ახალგაზრდულისაქმიანობის სექტორიუზრუნველყოფს.

62. მიუხედავადამისა, ახალგაზრდებიაქტიურად მონაწილეობენპანდემიაზე რეაგირებისგლობალურ პროცესში: ისინი არამხოლოდ წინახაზზე იბრძვიან, როგორც ჯანდაცვისმუშაკები, არამედ, ხელს უწყობენჯანდაცვისა დაუსაფრთხოების სფეროშიწინსვლას როგორცმკვლევარები, აქტივისტები, ინოვატორები დაკომუნიკატორები. როგორცასეთი, გადაწყვეტილებისმიმღებმა პირებმაუნდა უზრუნველყონახალგაზრდების ხმისგათვალისწინება უფროჯანსაღი, უსაფრთხოდა ინკლუზიურიმსოფლიოს შექმნისპროცესში. ზემოაღნიშნულიდაბრკოლებების დასაძლევად, სხვადასხვა ახალგაზრდულიმუშაკების ორგანიზაციებიგასცემენ რჩევებს, თუ როგორუნდა მოხდესახალგაზრდების დასაქმებისშესაძლებლობების ელექტრონულსივრცეში გადატანა. ისინი ახალგაზრდებს, აგრეთვე, აწვდიანსასიცოცხლო ინფორმაციასადა სერვისებს, რომელიც მათCOVID-19-ით განპირობებულიგამოწვევების დაძლევაშიეხმარება.

63. COVID-19 პანდემიის დაწყებისდღიდან, ევროპისსაბჭოს ახალგაზრდულისექტორი იკვლევსახალგაზრდების უფლებებზე, ახალგაზრდულ სამოქალაქოსაზოგადოებაზე, ახალგაზრდულპოლიტიკაზე დაახალგაზრდულ საქმიანობაზეკრიზისის ნეგატიურიგავლენის შემცირებისდა საკუთარისაქმიანობის ადაპტაციისგზებს. პარტნიორებთანერთად, ახალგაზრდულისექტორი წევრისახელმწიფოების ყურადღებასამახვილებს იმაზე, რომ საჭიროაახალგაზრდების ფუნდამენტურიდა ადამიანისუფლებების დაევროპის საბჭოსფასეულობების უწყვეტადდაცვის გარანტირება. ახალგაზრდულ საკითხთაერთობლივი საბჭომ(CMJ), რომლის თანა-მმართველსაცწარმოადგენს ახალგაზრდულისექტორის გადაწყვეტილებისმიმღები ორგანო- შექმნა სამუშაოჯგუფი, რომელიციკვლევს ახალგაზრდულისაქმიანობის მხარდაჭერასთანდაკავშირებულ გამოწვევებსდა საუკეთესოპრაქტიკას.

64. ამკუთხით, გაეროსბავშვებისა დაახალგაზრდების ძირითდმაჯგუფმა შექმნაCOVID-19-ის დაახალგაზრდობის პლატფორმა,[34] რომელიცCOVID-19-ზერეაგირების მიზნითგანხორციელებული ახალგაზრდულიინიციატივების დაპანდემიის ჯანდაცვითი, სოციალური დაეკონომიკური შედეგებისწარმოჩენის მიზანსემსახურება. პლატფორმაზეწარმოდგენილი ყველაორგანიზაცია ამჟამადებრძვის პანდემიასდა ადგილობრივთემებს ეხმარებასამედიცინო დახმარებით, საკვების განაწილებით, ხელოვნების პროგრამებით, საგანმანათლებლო ინიციატივებით, ტექნოლოგიური გადაწყვეტებითდა სხვა.

65. მსგავსადაღნიშნულისა, ევროპისახალგაზრდულმა ფორუმმადაიწყო #SeparatedbutUnited კამპანია, რომლისმიზანია ახალგაზრდულიორგანიზაციების დაახალგაზრდების ყველასასიცოცხლო ინიციატივებისწარმოჩენა, როგორცევროპაში, ისემის ფარგლებსგარეთ. კამპანიაითვალისწინებს, რომCOVID-19-მა ნათელიგახადა ჩვენსეკონომიკურ, პოლიტიკურდა სოციალურიდაცვის სისტემებშიარსებული ხარვეზებიდა უთანასწორობებიდა ისფაქტი, რომსაჭიროა ამღრმად ფესვგადგმულპრობლემებზე დაუყოვნებლივრეაგირება, ადამიანისუფლებებისა დასამართლიანი საზოგადოებისდაცვა.

Caritas Europa, ბრესო - მილანის მეტროპოლიტენის ტერიტორია, იტალია: Caritas Ambrosiana- (მილანის დიოცეზი), FOM- (მილანის დიოცეზის მლოცველთა ფონდი) და ახალგაზრდულმა პასტორალურმა სამსახურმა მიმართეს ახალგაზრდებს და მათ შესთავაზეს თანამშრომლობა არსებული საგანგებო ვითარების დაძლევის მიზნით. სამწუხაროდ, ბრესო იმ ქალაქებს შორისაა, სადაც ინფიცირებისა და კარანტინში განთავსების მაჩვენებელი ყველაზე მაღალი იყო. აღნიშნულ სიტუაციასთან გასამკლავებლად, მრევლმა და სამღვდელოებამ ძალისხმევა გააერთიანა მუნიციპალიტეტთან, სამოქალაქო დაცვის სამსახურთან და წითელ ჯვართან. ახალგაზრდულმა მუშაკებმა 10 დღეში გაამზადეს საკვების შემცველი 300 ფუთა, რომელიც სამოქალაქო დაცვის სამსახურმა დაურიგა კარანტინში მყოფ ოჯახებსა და მარტოხელა ადამიანებს. ფუთები გამზადდა ნიღბებითა და ხელთათმანებით აღჭურვილი სამკაციანი ჯგუფების მიერ, რომლებიც საჭირო დისტანციას იცავდნენ. ფუთები გამზადდა მუნიციპალიტეტის ქოლცენტრიდან მიღებული ინფორმაციის საფუძველზე. მოხალისეები, რომლებიც დღეში საშუალოდ 10 მოთხოვნას იღებდნენ - რამოდენიმე ჯგუფად დაიყვნენ და ისინი ერთმანეთს დღის კვირის დღეების განმავლობაში ენაცვლებოდნენ. გარდა გადაუდებელი დახმარებისა, ბრესოში მცხოვრების ახალგაზრდობა აგრძელებს საკვების მიწოდებას რთულ მდგომარეობაში მყოფი 200-ზე მეტი ოჯახისთვის.

ელექტრონულიდემოკრატიის პროექტი“, ათენი, საბერძნეთი: პროექტის მიზანიასაბერძნეთში უნივერსიტეტისსტუდენტების ინფორმირებაიმ გამოწვევებისშესახებ, რომელიცCovid-19 პანდემიის შედეგადწარმოიშვა. პროექტისძირითადი გზავნილიმდგომარეობს იმაში, რომ სწორიპასუხების მიღება, პირველ რიგში, საჭიროებს სწორიკითხვების დასმას. პროექტი იყენებსინტერაქტიული სწავლებისმეთოდებს, რათამონაწილეებმა მაქსიმალურისარგებელი მიიღონ. პროექტიCovid-19-თან დაკავშირებულგამოწვევებს სამნაწილად ყოფს: საზოგადოებრივი ჯანდაცვა, ეკონომიკა დაპოლიტიკა. თითეულისექტორისთვის მომზადდებაშესაბამისი სემინარი, სადაც მონაწილეებიშეძლებენ, გამოხატონთავიანთი მოსაზრებებიდა სკეპტიციზმიიმ პრობლემებთანდაკავშირებით, რომელიცპანდემიის შედეგადწარმოიქმნა დაგანიხილონ პრობლემების გადაჭრის შესაძლოგზები დამათი შედეგები. თითეულ სემინარსეყოლება ორიკოორდინატორი, რომლებიცუზრუნველყოფენ ხარისხიან დებატებს.

5. დასკვნები

66. ფორმალურგანათლებასთან დასოციალურ სერვისებთანშედარებით, ახალგაზრდულისაქმიანობა შედარებითმცირე მასშტაბიანი, თუმცა, არანაკლებმნიშვნელოვანი სექტორია. მისგან მიღებულიგამოცდილება ახალგაზრდებისცხოვრებას ცვლის, რის გამოცმნიშვნელოვანია, რომახალგაზრდული საქმიანობისაღიარება მოხდესპოლიტიკის დონეზე, დარეგულირდეს შესაბამისისტანდარტებით დადაინერგოს იმგზაზე, რომელსაცახალგაზრდები გადიანგანათლების მისაღებად.

67. ფორმალურგანათლებასთან შედარებით, ახალგაზრდული საქმიანობაგაცილებით ნაკლებრესურსებს მოითხოვს, თუმცა, იგიუზრუნველყოფს არაფორმალურიგანათლებისა დათვითგანათლების ისეთშესაძლებლობებს, რომელთამნიშვნელობასაც კარგადგამოხატავს  შემდეგიმეტაფორა: სტეიკისმოსამზადებლად მთელიფული ხორცზეუნდა დახარჯოთ. გარკვეული, თუმცაუფრო ნაკლებითანხის დახარჯვამოგიწევთ კარტოფილზედა ბოსტნეულზე. მარილზე დაპილპილზე დახარჯულითანხა კი, ფაქტიურად, უმნიშვნელოა, თუმცა, თქვენ მათარ გამოტოვებთდა არეცდებით მეტიხორცის ყიდვასიმისათვის, რომაანაზღაუროთ მარილისდა პილპილისგამოუყენებლობა. ახალგაზრდულისაქმიანობა არისსანელებელი“ არაერთიახალგაზრდის ცხოვრებაში. იგი მათუზრუნველყოფს ცოდნით, უნარებით დაგამოცდილებით, რომელიცსასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანიამათი პიროვნულიდა სოციალურიგანვითარებისთვის დაცხოვრების ხარისხისთვის.

68. ადგილობრივმადა რეგიონულმახელისუფლებამ მხარიუნდა დაუჭიროსახალგაზრდებს, რათამათ, როგორც საზოგადოების ავტონომიურმა წევრებმა,მოახდინონ თავისი პოტენციალის სრულადრეალიზება, არამხოლოდ სერვისებისმიწოდების გზით, არამედ, ასევე, ადგილობრივ დონეზეშესაბამისი აქტივობებისკოორდინირებითა დაერთობლივად მართვით, რისი მიზანიცარის ის, რომ ახალგაზრდებმაშეძლონ თავიანთიმომავლის დაგეგმვადა დემოკრატიულიმოქალაქეობის განხორციელება, რაც ხელსშეუწყობს უფრო დემოკრატიული, ინკლუზიური დათვითშეგნების მქონესაზოგადოების არსებობასგრძელვადიან პერსპექტივაში.

69. ახალგაზრდულისაქმიანობის წარმატებულადგანახორციელებაზე ძირითადადპასუხისმგებელია ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლება. შესაბამისიორგანოები ამდავალებას სერიოზულადუნდა მოეკიდონდა სიფრთხილითმიუდგნენ. აღნიშნულისაჭიროებს განსაკუთრებულიყურადღების გამახვილებასრესურსების გამოყენებაზე, დოკუმენტირებაზე დაპროცედურების ადაპტირებაზეახალგაზრდების საცხოვრებელიდა სამუშაოპირობების მიმართ, რათა შესაძლებელიიყოს ეფექტურიახალგაზრდული საქმიანობისგანხორციელება.

70. იმისგათვალისწინებით, რომგანსხვავდება ისგარემოებები, რომლებშიცახალგაზრდები იმყოფებიან, მათი ინტერესები, იდეები, გამოდილებებიდა მიზნები, ადგილობრივმა დარეგიონულმა ხელისუფლებამუნდა უზრუნველყოსინფორმაციის შეგროვებადა გავრცელებაიმგვარად, რაცახალგაზრდა მოქალაქეებსაძლევს შესაძლებლობას, მონაწილეობა მიიღონდისკუსიებში დაგადაწყვეტილების მიღებაში, ერთი დაიგივე ცოდნისსაფუძველზე დამოახდინონ ამცოდნის ინტერპრეტაციათავიანთი პერსპექტივიდან.

71. ასეთიინფორმაციის შეგროვებასაჭიროებს შესაბამისიინდიკატორების შემუშავებას, რასაც მოჰყვებაკონკრეტული კვლევები, ინსტრუმენტები, ხარისხისგანვითარება დაინოვაციების დანერგვა, ისევე, როგორცყველა დაინტერესებულიმხარის საერთოძალისხმევა ამმიზნების გარშემოთანამშრომლობისთვის.

72. ამმიზნით, ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლების ორგანოებმაუნდა შეასრულონწამყვანი როლითავიანთ ტერიტორიებზეახალგაზრდულ ინიციატივებთანდა ორგანიზაციებთანდა ახალგაზრდულმუშაკებთან კონტაქტებისგანვითარებაში, დაუნდა გამოყონსაჭირო რესურსები.

73. ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლების ორგანოებმაუნდა უზრუნველყონ(თუ ახალგაზრდულისაკითხები მათიკომპეტენციების სფეროშიშედის, რაცრეგიონული ხელისუფლებისშემთხვევაში, შესაძლოაასე არიყოს) საკმარისისივრცეები ახალგაზრდულისაქმიანობისთვის დამოახდინონ საკმარისირესურსების ინვესტირებაახალგაზრდულ საქმიანობაში(როგორც ადამიანურის, ისე ფინანსურის), მიუხედავად იმისა, თუ ვინუზრუნველყოფს მას- სახელმწიფო ორგანოებითუ არასამთავრობოორგანიზაციები, ანარაფორმალური ახალგაზრდულიჯგუფებიც კი. მათ მაქსიმალურადუნდა უზრუნველყონუფასო დაფართოდ ხელმისაწვდომიტრენინგი ახალგაზრდულიმუშაკებისთვის (პროფესიონალებისადა მოხალისეებისათვის), ხარისხიანი ახალგაზრდულისაქმიანობის განსახორციელებლად. უნდა მოხდესადგილობრივი დარეგიონული ხელისუფლებისორგანოების წახალისება, რათა მათმიმართონ ევროპისსაბჭოს, ადგილობრივიახალგაზრდული ცენტრებისთვისხარისხის ნიშნისმისაღებად, შექმნანახალგაზრდული ცენტრები, თუ ასეთიარ არსებობს, და ევროპისახალგაზრდულ ფონდსმიმართონ საპილოტეაქტივობებისათვის დაფინანსებისმისაღებად. ისინიმიწვეულები უნდაიქნან CM/Rec(2017)4 რეკომენდაციის გადახედვისპროცესში მონაწილეობისმისაღებად, რომელიცხუთ წელიწადშიერთხელ ხორციელდება(პირველ პირველგადახედვას ადგილიექნება2022 წელს).

74. მომხსენებლებიწევრ სახელმწიფოებსურჩევენ, ადგილობრივიდა რეგიონულიხელისუფლების ორგანოებიუზრუნველყონ საჭირომხარდაჭერით, რათამათ შეძლონეს ყოველივე, განსაკუთრებით, ევროპისსაბჭოს2017 წლის CM/Rec(2017)4 რეკომენდაციისგანხორციელების, რეკომენდაციისთავიანთ ენებზეთარგმნის (ამჟამადრეკომენდაცია 20 ენაზეახელმისაწვდომი) დახუთ წელიწადშიერთხელ რეკომენდაციისგადახედვის პროცესშიმონაწილეობის გზით.



[1] L: ადგილობრივ ხელისუფალთა პალატა / R: რეგიონების პალატა

EPP/CCE: ევროპის სახალხო პარტიის ჯგუფი კონგრესში

SOC/G/PD: სოციალისტების ჯგუფი, მწვანეები და პროგრესული დემოკრატები

ILDG: დამოუკიდებელი ლიბერალური და დემოკრატიული ჯგუფი.

ECR: ევროპელი კონსერვატორების და რეფორმისტების ჯგუფი.

NR: წევრები, რომლებიც არ მიეკუთვნებიან კონგრესის რომელიმე პოლიტიკურ პარტიას

[2] განხილულია და მიღებულია კანონისმიერი ფორუმის მიერ, 2021 წლის 12 თებერვალს (იხ. Document CG-FORUM(2021)01-02, explanatory memorandum), rapporteurs: Ilsur METSHIN, Russian Federation (L, ILDG) and Thomas ANDERSSON, Sweden (R, ILDG).

[3]იხ. სქოლიო 2

[4] ეს განმარტებითი მემორანდუმი ეფუძნება დოკუმენტს, რომელიც მოამზად ევროპის საბჭოს კონსულტანტმა ჯონას აგდურმა (Jonas Agdur), რომელიც InterCity Youth, the European Network of Local Departments for Youth Work (KEKS)-ის თავმჯდომარეა. წერილობითი კონტრიბუცია ხელმისაწვდომია სამდივნოში, მოთხოვნის საფუძველზე.

[5] მინისტრთა კომიტეტის რეკომენდაცია CM/REC (2017)4 წევრი სახელმწიფოების მიმართ, ახალგაზრდული საქმიანობის შესახებ.

[6] RES 346(2012) Youth and Democracy: the changing face of youth political engagement

RES 366(2014) Empowering Roma youth through participation: effective policy design at local and regional levels

RES 414(2017) Forever young? The role of youth policies and youth work at local and regional levels in supporting young people’s transition to autonomy and working life

[8]

[9] კარგი პრაქტიკის მაგალითები წინამდებარე ანგარიშში ცალკე არის გამოყოფილი და განთავსებულია ჩარჩოებში.

[10] ხარისხი“ შესაძლოა გულისხმობდეს იმას, თუ რამდენად კარგად სრულდება ფუნქცია; რამდენად აკმაყოფილებს რეალური შედეგები ახალგაზრდული საქმიანობის მიზნებს და შეაქვს წვლილი ახალგაზრდების პიროვნულ და სოციალურ განვითარებაში. იხ. ევროკავშირის წევრ საახელმწიფოებში ახალგაზრდული საქმიანობის ხარისხის სისტემების საკითხებზე შექმნილი ექსპერტთა ჯგუფის ანგარიში “Quality Youth Work”.

[11] ახალგაზრდული საქმიანობის ძირითადი პრინციპები, ხელმისაწვდომია აქ: http://159.69.211.24/~changema/bullet-point/%EF%82%A7to-be-based-on-and-respond-to-the-needs-interests-ideas-and-experiences-of-young-people-as-perceived-by-themselves-thus-bringing-added-value-and-or-joy-in-life/b

[12] მონაწილეობა ფუნდამენტური ადამიანის უფლებაა, რომელიც აღიარებულია, მათ შორის, ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაციითა და ბავშვის უფლებების შესახებ კონვენციით. იგი ადამიანის უფლებების ძირითადი პრინციპია და წარმოადგენს ეფექტური დემოკრაქტიული მოქალაქეობის წინაპირობას. ევროპის საბჭოს ახალგაზრდული სექტორის სახელმძღვანელო „Have Your Say!“ მომზადდა ადგილობრივი და რეგიონული ხელისუფლების ორგანოების, ახალგაზრდული ორგანიზაციებისა და ახალგაზრდების მხარდასაჭერად, რომელთაც სურთ ახალგაზრდებს მისცენ შესაძლებლობა, რეალურად გამოხატონ თავიანთი პოზიცია, რათა არსებობდეს დემოკრატიული ახალგაზრდული მონაწილეობის ეფექტური პროცესი. ეს სახელმძღვანელო თან ახლავს კონგრესის მიერ მიღებულ ევროპის შესწორებულ ქარტიას ადგილობრივ და რეგიონულ ცხოვრებაში ახალგაზრდების მონაწილეობის შესაახებ. ასევე, იხ. ევროპის საბჭოს ახალგაზრდული სექტორის ერთობლივად მართვის სისტემა.

[13] არაერთ ქვეყანაში ახალგაზრდული საქმიანობის პროვაიდერები მნიშვნელოვანწილად არიან დამოკიდებულები პროექტის დაფინანსებაზე და მათ არ აქვთ სტაბილური ფინანსური პლატფორმა. აღნიშნული მათ მდგომარეობას დაუცველს ხდის და არ აძლევს გრძელვადიანად მუშაობის შესაძლებლობას. უფრო მეტიც, არაერთ ორგანიზაციას არ აქვს რესურსები, გააკეთოს განაცხადი დაფინანსების მისაღენად, ხოლო ზოგიერთი კი ამაში სდებს მთელს რესურსებს. იმისათვის, რომ უზრუნველყოფილი იქნას ახალგაზრდული საქმიანობის უწყვეტობა და ხარისხი, მნიშვნელოვანია, რომ ადგილობრივმა და რეგიონულმა ხელისუფლებამ მაქსიმალურად უზრუნველყოს ახალგაზრდული საქმიანობის პროვაიდერები და ახალგაზრდული ორგანიზაციები ძირითადი დაფინანსებით. ამგვარი ინვესტირება შესაძლებელს გახდის უფრო მეტი დაფინანსების მიღებას პროექტებისთვის, მაგალითად, Erasmus+ -დან.

[14] მაგ. იხ.: ევროპის საბჭოს ახალგაზრდული საქმიანობის პორტფოლიო - https://www.coe.int/en/web/youth-portfolio/youth-work-competence; ევროპის სასწავლო სტრატეგია ახალგაზრდულ სფეროში - https://www.salto-youth.net/rc/training-and-cooperation/trainingstrategy/

[15] იხ. საქმიანობა, რომელსაც ერთობლივად ახორციელებენ ევროკავშირი და ევროპის საბჭო, ახალგაზრდული განათლებისა და ახალგაზრდულ მუშაკთა კარიერული გზების სფეროში(https://pjp-eu.coe.int/en/web/youth-partnership/expert-group-researching-education-career-paths-youth-workers).

[16] კერძოდ, უნდა განისაზღვროს, თუ სამიზნე ჯგუფის შემადგენლობასთან დაკავშირებული რომელი მახასიათებელია მნიშვნელოვანი - მაგალითად, გენდერული ბალანსი. შესაბამისი მიზანი შეიძლება იყოს მაქსიმუმ 10% დევიაცია თანაბარი გენდერული ბალანსიდან.

[17] მიზნებისა და ინდიკატორების წყების მაგალითი, რომელიც დაკავშირებულია ძირითად საერთო ინდიკატორთან, ხელმისაწვდომია აქ:  www.keks.se/eng. ამავდროულად, მნიშვნელოვანია, რომ ინდიკატორები და მიზნები განხილული იქნას და ადაპტირდეს ადგილობრივი პირობების შესაბამისად, რაც აღწერილია სახელმძღვანელოში Improving Youth Work – your guide to quality development.

[18] ევროპის ქარტია ადგილობრივი ახალგაზრდული საქმიანობის შესახებ https://www.europegoeslocal.eu/charter/ p.7

[19] ხარისხის განვითარების განვითარება ითვალისწინებს ყურადღების გამახვილებას იმაზე, თუ როგორ იცვლება ახალგაზრდა ადამიანების დამოკიდებულებები და საკუთარი თავის აღქმა და მათი მონაწილეობა საზოგადოებაში - მაგალითად, „რესურსად“ აღიარების განცდა, შეცვლილი დამოკიდებულებები იმიგრანტების მიმართ, რბილი უნარების განვითარება, როგორიცაა, თანამშრომლობის შესაძლებლობა, მოპოვებული ცოდნა (მაგ. ევროკავშირის შესახებ). იხ. ევროკავშირის წევრ საახელმწიფოებში ახალგაზრდული საქმიანობის ხარისხის სისტემების საკითხებზე შექმნილი ექსპერტთა ჯგუფის ანგარიში “Quality Youth Work”.

[20] დამატებითი ინფორმაციისთვის, იხ.: https://www.coe.int/en/web/youth/quality-label-for-youth-centres.

[22] ახალგაზრდული საქმიანობის გაუმჯობესება ხარისხის განვითარების სახელმძღვანელო - https://ec.europa.eu/youth/news/2017/improving-youth-work-your-guide-quality-development_en  p. 64

[23] ახალგაზრდული საქმიანობის გაუმჯობესება ხარისხის განვითარების სახელმძღვანელო - https://ec.europa.eu/youth/news/2017/improving-youth-work-your-guide-quality-development_en

[24] ახალგაზრდული საქმიანობის გაუმჯობესება ხარისხის განვითარების სახელმძღვანელო - https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/94f52c00-28b0-11e7-ab65-01aa75ed71a1

[25] ახალგაზრდული საქმიანობის გაუმჯობესება ხარისხის განვითარების სახელმძღვანელო - https://ec.europa.eu/youth/news/2017/improving-youth-work-your-guide-quality-development_en  p. 44

[26] ახალგაზრდული საქმიანობის გაუმჯობესება ხარისხის განვითარების სახელმძღვანელო - https://ec.europa.eu/youth/news/2017/improving-youth-work-your-guide-quality-development_en p.43

[27] ეს პარტნიორები არიან: ევროპის ახალგაზრდული ფორუმი, პარტნიორობა ევროპის საბჭოსა და ევროკავშირს შორის, ახალგაზრდული სკაითხების სფეროში, InterCity Youth – ახალგაზრდული საქმიანობის ადგილობრივი დეპარტამენტების ევროპული ქსელი და ქსელი POYWE.

[28] ადგილობრივი ახალგაზრდული საქმიანობის შესახებ ევროპის ქარტია, Europe Goes Local, (2019), გვ. 1 ხელმისაწვდომია: https://www.europegoeslocal.eu/wp-content/uploads/2019/06/20190603-egl-charter.pdf

[29] საბჭოს და წევრი სახელმწიფოების წარმომადგენელთა რეზოლუცია, შეხვედრა საბჭოსთან ახალგაზრდული საქმიანობის შესახებ, ბრიუსელი, 2010 წლის 18 და 19 ნოემბერი.

[30] Laura Bačinskienė. Justina Garbauskaitė-Jakimovska, Integrating Refugees through Youth Work, Institute for Policy Research and Analysis, 2016. ხელმისაწვდომია აქ: https://www.salto-youth.net/downloads/toy_trainer_download-file-2836/TRY%20analize%2010%2024.pdf

[31] გაეროს ერთობლივი ჩარჩო ინიციატივა ბავშვების, ახალგაზრდების და კლიმატის ცვლილების შესახებ, 2010,http://bit.ly/1FBQsfy 

[32] García López - Pašić, Youth Work against Violent Radicalisation, Council of Europe and European Commission, 2018, გვ. 5, ხელმისაწვდომია აქ: https://pjp-eu.coe.int/documents/42128013/47261953/YW-against-radicalisation-web.pdf/90a7569d-182d-0b0c-ce5d-9a0fe111ec91

[33] UN News, UN launches COVID-19 plan that “could defeat the virus and build a better word”, 31.03.2020 ხელმისაწვდომია: https://news.un.org/en/story/2020/03/1060702

[34] ინიციატივა ხელმისაწვდომია აქ: https://www.unmgcy.org/youth-initiatives?offset=1588368265940