Strasburg, 27 listopada 2003                                                         CCJE (2003) Op. Nr 5

[ccje/docs2003/ccje(2003) op n° 5e]

RADA KONSULTACYJNA SĘDZIÓW EUROPEJSKICH

(CCJE)

OPINIA Nr 5

RADY KONSULTACYJNEJ SĘDZIÓW EUROPEJSKICH (CCJE)

DO WIADOMOŚCI KOMITETU MINISTRÓW

RADY EUROPY

W SPRAWIE PRAWA I PRAKTYKI POWOŁYWANIA SĘDZIÓW

DO EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU PRAW CZŁOWIEKA

1.         CCJE na swoim 4. posiedzeniu w Strasburgu w dniach 24-28 listopada 2003 roku zapoznała się z raportem Międzynarodowego Centrum Prawnej Ochrony Praw Człowieka (INTERIGHTS) z maja 2003 na temat „Prawa i praktyki nominacji do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka”.

2.         CCJE z zadowoleniem przyjmuje wnioski i zalecenia zaproponowane w raporcie. Rada uważa je za ważny krok w kierunku realizacji zaleceń zawartych w Opinii nr 1 (2001) w sprawie standardów dotyczących niezależności wymiaru sprawiedliwości i nieusuwalności sędziów, które CCJE pragnie potwierdzić, dotyczących:

(a) procesu powoływania sędziów do sądów międzynarodowych, w szczególności pkt. 56 tej opinii o następującej treści:

„CCJE przyjęła, że znaczenie zobowiązań wynikających z traktatów międzynarodowych, takich jak Europejska Konwencja Praw Człowieka czy traktaty Unii Europejskiej, dla krajowych systemów prawnych i sędziów sprawia, że istotne jest to, by powoływanie i ponowne powoływanie sędziów do sądów interpretujących takie traktaty opierało się na takim samym zaufaniu i przestrzeganiu tych samych zasad, co krajowe systemy prawne. CCJE uznała ponadto, że należy zachęcać do włączania niezależnego organu, o którym mowa w pkt 37 i 45, w proces powoływania i ponownego powoływania do sądów międzynarodowych. W skrócie, Rada Europy i jej instytucje opierają się na podzielanych wspólnych wartościach nadrzędnych dla wartości wszystkich poszczególnych państw, a podzielanie tych wartości przyniosło już znaczący skutek praktyczny. Wartości te i postęp, jaki dokonał się w ich rozwijaniu i stosowaniu zostałyby podważone, jeśli ich stosowanie nie zostałoby wymuszone na poziomie międzynarodowym.”

Punkty 37 i 45 przemawiają za interwencją niezależnego organu o znacznej reprezentacji sędziowskiej dotyczącą wszystkich nominacji sędziowskich.

(b)               okres sprawowania urzędu, w szczególności pkt 57 i 52 o następującej treści:

„Fundamentalnym założeniem niezależności sądownictwa jest to, że okres sprawowania urzędu jest gwarantowany aż do obowiązkowego wieku przejścia w stan spoczynku lub upływu ustalonego okresu kadencji”.

„CCJE uznała że w przypadku, gdy wyjątkowo pełnoetatowa nominacja sędziowska udzielana jest terminowo, to nie powinna być odnawialna, chyba że istnieją procedury zapewniające, że:

i.                    sędzia, jeśli tego chce, jest rozpatrywany przez organ powołujący jako kandydat do ponownego powołania oraz

ii.                  decyzja dotycząca ponownego powołania jest w całości podejmowana w sposób obiektywny i merytoryczny oraz bez brania pod uwagę względów politycznych.”

3.         Obiektywne kryteria powoływania sędziów do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka zostały określone w artykule 21 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, który stanowi że:

            “Sędziowie powinni być ludźmi o najwyższym poziomie moralnym i muszą albo posiadać kwalifikacje do sprawowania wysokiego urzędu sędziowskiego, albo być prawnikami o uznanej kompetencji.”

4.         CCJE składająca się z sędziów krajowych z 45 państw członkowskich Rady Europy podkreśla fundamentalne znaczenie, jakie przywiązuje do powoływania do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka sędziów, którzy nie tylko spełniają te kryteria, ale są najlepszymi możliwymi kandydatami do takiej nominacji. Zależy od tego prawość i dobre imię Trybunału, a więc także Konwencji.